Kamer voert een mosterd-na-de-maaltijd-debat over de Natuurherstelwet
Caroline van der Plas (BBB) en Rosanne Hertzberger (NSC) hadden die motie ingediend na een interpellatiedebat dat de BBB had aangevraagd. Die vond dat de minister een analyse over de impact van de wet te laat naar de Kamer had gestuurd. Minister Van der Wal had de motie toen ontraden, omdat de Kamer er nog geen inhoudelijk debat over had gevoerd - het interpellatiedebat was enkel gegaan over de redenen waarom de analyse was verstuurd wanneer dat was gebeurd, en niet over de inhoud daarvan. Desondanks was de motie echter aangenomen.
Op 29 maart vond het inhoudelijk debat dan uiteindelijk toch plaats en kon de minister uitleggen waarom het zo genuanceerd lag. „Een sterke natuur en biodiversiteit leveren ontzettend veel op“, stelde ze. Met het behoud van biodiversiteit nemen volgens haar de bodemkwaliteit en de voedselzekerheid toe. De natuur zorgt voor een betere waterbuffering, stelde ze, en verhoogt dus de waterbeschikbaarheid tijdens droogte, terwijl ze de kans op waterschade in natte tijden verkleint. Bovendien zag ze nog meer voordelen.
De oorspronkelijke Natuurherstelwet was een rigide stelsel van voorschriften waar Nederland niet mee uit de weg kon. Minister Van der Wal had al vroeg gewaarschuwd voor het in die wet opgenomen verslechteringsverbod voor natuur buiten de Natura 2000-gebieden. Dat verbod, stelde ze destijds, zal Nederland weer op slot zetten, terwijl we net een uitweg uit de stikstofcrisis zoeken.
Tijdens de onderhandelingen zijn echter belangrijke wijzigingen in de wet aangebracht, stelde de minister nu. Het verslechteringsverbod is een inspanningsverplichting geworden, en ook op andere punten is de Commissie aan de bezwaren van Nederland tegemoet gekomen. Daarom was Nederland, tot de motie kwam, van plan geweest om voor de wet te stemmen.
Boomkronen
Hertzberger zat het toch niet zitten. „De vraag is“, gaf ze als voorbeeld, „of het een goed idee is dat de Europese Unie onze Nederlandse gemeenten dwingend gaat voorschrijven hoeveel bomen er in de straat moeten staan.“
Nee, dat is een slecht idee, beaamde Van der Wal. „Daarom hebben we onderhandeld om van het aantal boomkronen af te stappen en te landen op een veel beter idee, namelijk dat we als lidstaat zelf mogen bepalen wat het niveau voor stedelijk groen is. Dat hebben we binnengehaald als onderhandelingsresultaat.“
Overigens heeft de Europese Raad van Landbouwministers nog niet gestemd over de natuurherstelwet. Dat zou op twaalf april gebeuren, maar nu, na Nederland, meer landen hadden aangegeven tegen te zullen stemmen heeft het Belgische voorzitterschap het onderwerp van de agenda gehaald. Het is nog niet bekend of en wanneer dat weer terugkomt.
Tjeerd de Groot waarschuwt een laatste keer
Dat Nederland, nadat het belangrijke concessies heeft afgedwongen, toch tegen de Natuurherstelwet zou stemmen, heeft ook belangrijke consequenties voor andere dossiers, waarschuwde Tjeerd de Groot (D66). „Nederland is op zijn wenken bediend in Europa en als je dan toch tegenstemt verlies je je positie, je geloofwaardigheid, en je betrouwbaarheid als partner.“ Hij wees daarbij als voorbeeld op het mestdossier, waar het minister Adema niet lukt om meer ruimte te krijgen in de derogatie.
Het was het laatste optreden van de controversiële D66-politicus in de Tweede Kamer. Bij de verkiezingen was hij zijn zetel verloren, maar verving partijgenote Ilana Rooderkerk, die tot april met zwangerschapsverlof was. Vanaf volgende maand zal D66 in de landbouwcommissie worden vertegenwoordigd door Anne-Marijke Post.