Van der Tak: 'Landbouwakkoord zou tot meer boerenprotesten hebben geleid'

Dat schrijft LTO-voorman Sjaak van der Tak, daags voor het Tweedekamerdebat over het geklapte landbouwakkoord, in een opiniestuk in het NRC. Hij verwijt de Europese Commissie dat zij de milieu- en klimaattransitie eenzijdig wil versnellen, zonder oog te hebben voor andere maatschappelijke belangen. „Als Europa iets niet heeft, is het een voedselvisie", stelt hij.

Van der Tak zegt dat het geen discussie behoeft dat de grote opgaven gehaald moeten worden. En ook dat de landbouw daarvoor ingrijpende maatregelen moet nemen. Maar daar moet wat hem betreft wel iets tegenover staan: zekerheid voor de boeren. Zekerheid dat de Nederlandse boer die maatregelen neemt, niet door het buitenland op kostprijs wordt weggeconcurreerd, bijvoorbeeld. Maar aan de onderhandelingstafel werd gezegd dat de partijen 'de intentie hebben om dit in de toekomst op te lossen'. Ook dat de regering in Europa in gesprek zou gaan om een level playing field te bereiken. „Maar een boer kan zijn bestaanszekerheid niet afhankelijk maken van intenties."

Een ander punt waar LTO in de onderhandelingen tegenaanliep was de regelgeving die, in de woorden van Van der Tak, „neerkomt op steeds meer micro-voorschriften en verplichte middelen." LTO pleitte voor minder micromanagement en meer doelsturing, zoals met een afrekenbare stoffenbalans. Uiteindelijk werd die wel in de tekst gezet, maar dat leidde niet tot een afname van de middelvoorschriften. Volgens de LTO-voorman kleefden er zoveel mitsen en maren aan de introductie van die stoffenbalans dat het hoogst onzeker was of die er wel zou komen.

Over 2030 of 2035 als einddatum voor de stikstofdoelen, de kritische depositiewaarde en het legaliseren van PAS-melders kon al helemaal niet worden gesproken.

Daarom, zegt Van der Tak, kon LTO niet anders dan met onderhandelingen stoppen. „Als we dit voorstel aan onze leden hadden voorgelegd, zou dat enkel tot meer polarisatie en verzet hebben geleid."