Kamer wil van eenzijdige focus op stikstof af, stemming over miljarden transitiefonds uitgesteld
De Tweede Kamer debatteerde vorige week woensdag de hele dag over de Tijdelijke wet Transitiefonds landelijk gebied. De oppositiepartijen bleven na dat debat met veel vragen zitten. Ze dienden daarom verschillende moties (oproepen aan de regering) en amendementen (wetswijzigingen) in om duidelijkheid te scheppen.
GroenLinks deed het verzoek om eerst over de amendementen en moties te stemmen en pas een week later over het wetsvoorstel. Daar was in eerste instantie geen meerderheid voor, maar vandaag bleek dat kort voor aanvang van de stemmingen alsnog wel het geval te zijn.
Dit verzoek is vooral strategisch, zodat Kamerleden kunnen kijken of het kabinet aangenomen amendementen en moties van de Kamer na vandaag alsnog mee gaat nemen in het wetsvoorstel. Vervolgens kunnen de fracties bepalen of ze het landbouwtrasitiefonds gaan steunen of niet.
Inzet geld
De aangenomen amendementen richten zich met name op de controle en inzet van het geld. Zo nam de Tweede Kamer een amendement van Laura Bromet (GroenLinks) aan, waarmee het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) wordt gevraagd om elke twee jaar de maatregelen die gefinancierd worden uit het transitiefonds door te rekenen.
Ook wil de Kamer op verzoek van een aantal partijen (BBB, VVD SGP, JA21, CDA en Omtzigt) dat het kabinet de komende jaren kritisch gaat kijken naar de doeltreffendheid en doelmatigheid van de bestede gelden. Daarvoor moet een onafhankelijk advies gevraagd worden. Dit wilde de regering in eerste instantie ook, maar dan als optie. De Kamer wil dat die vrijblijvendheid er dus afgaat.
Natuur
Naast de amendementen werd er ook over een zestal moties aangenomen. Deze geven het kabinet de richting mee dat er breder gekeken moet worden naar natuurbeleid. Zo moet de regering de eenzijdige focus op vergaande reductie van stikstof voorkomen (motie SGP) en een onderzoek gaan doen naar de onherstelbare natuurschade in Natura 2000-gebieden die is ontstaan door bijvoorbeeld droogte of wateroverlast (motie BBB en JA21).
Innovatie
Ook de door het kabinet gewenste versnelling van het stikstofbeleid kreeg bijsturing. Om snel stikstof te kunnen reduceren, moeten de Subsidiemodules brongerichte verduurzaming stal- en managementmaatregelen zo snel mogelijk opengesteld worden (motie BBB).
Verder wil de Kamer dat boeren die dichtbij een Natura 2000-gebied zitten, niet tegengehouden worden in de duurzame bedrijfsontwikkeling. De SGP kwam ter ore dat er vanuit het Rijk onder meer ten behoeve van het beoordelen van aanvragen voor het Groenfonds en fieldlabs een zonering van 2 kilometer om stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden voorgeschreven wordt om investeringen in duurzame bedrijfsontwikkeling tegen te houden.
De minister ziet de aangenomen moties en amendementen als haalbaar, want ze gaf deze in het debat vorige week al 'oordeel Kamer'.
Steun Kamer
De Tweede Kamer zal dus volgende week dinsdag 23 mei gaan stemmen over de miljardenpot, waarbij de eventuele amendementen en moties mogelijk nog meegenomen gaan worden door de minister. Of deze voldoende zekerheid aan de oppositie bieden om het wetsvoorstel te kunnen steunen, is nog maar de vraag. Daar zullen de Tweede Kamerfracties zich de komende week over buigen.
Zou er vandaag wél gestemd gaan worden, dan zou de coalitie in elk geval geen steun krijgen van PvdA en GroenLinks. De partijen vinden het fonds zonder strenge voorwaarden 'een blanco cheque'. Bromet (GroenLinks) diende daarom een amendement in waarmee ze het stikstofdoel '74 procent van de stikstofgevoelige natuur onder de KDW in 2030' wettelijk vast wil leggen. Dat amendement kreeg geen steun.
Genoeg steun
Vervolgens moet het wetsvoorstel nog door de Eerste Kamer. Zonder steun van de PvdA/GroenLinks of BBB wordt het daar lastig. Het kabinet moet voor een meerderheid in de senaat namelijk moeten aankloppen bij die partijen. De coalitie dus de komende weken moeten gaan bepalen welke koers het gaat varen.
