Sterk: 'Start gebiedsprocessen kan niet wachten door 'stikstofshoppers''

Statenlid Juliëtte van Gilse van de VVD stelde afgelopen woensdag vragen over het nieuws dat het Stikstofcollectief (bestaande uit de elf boerenorganisaties) niet meer achter de gebiedsgerichte aanpak staat en boeren oproept om niet deel te nemen aan het proces.

Tijdens de gebiedstafel op 7 november heeft Utrecht alle organisaties (natuurorganisaties, gemeenten, waterschappen) voorgelegd dat de situatie nijpend wordt. Zo wacht de provincie met smart op de doelen van het Rijk, die naar verwachting op vrijdag 25 november komen. „De deadlines van het Rijk schuiven steeds op, maar onze deadlines blijven staan. Die is keihard: 1 juli 2023 moeten we iets opleveren."

Nijpende situatie

Sterk kan daarom twee dingen doen: „Ik kan meegaan met het Stikstofcollectief omdat we het van wezenlijk belang vinden dat de boeren betrokken zijn bij de gebiedsprocessen en daarom even niets doen. Maar ik kan dan ook tot de keuze komen dat ik iets moet inleveren en dat ik het dan uiteindelijk top-down moet doen. Dan moet ik zeggen: 'Dit zijn de doelen en zo gaan we dat realiseren in de gebieden'. Dan kies ik er liever voor met de tijd die rest om draagvlak te zoeken bij de partijen die mee willen denken."

Zo wil ze met deze partijen onder andere praten over wat er mogelijk is, en welke kansen ze in een gebied zien en wat ze van de provincie verwachten, welke bedrijfsmodellen er nodig zijn. „Dat proces beginnen we nu, maar helaas zonder het Stikstofcollectief. Ik heb aangegeven dat de deur altijd open staat en dat we de hand uitgestoken houden." Sterk gaat ondertussen wel in gesprek met boeren buiten het Stikstofcollectief om die wel met de provincie in gesprek willen. „Die kans had ik ook graag met het Stikstofcollectief gedeeld." Ze nam het besluit met pijn in het hart. „Ik kan niet anders concluderen dat we toch aan de gang moeten gaan."

Andere partijen in Utrecht bezig

De suggestie van het Stikstofcollectief dat Utrecht zonder toestemming van de boeren de gebieden is ingegaan en wil starten met de gebiedsgerichte aanpak, klopt niet, zegt Sterk. „We zijn constant actief in de gebieden. Er lopen ook al gebiedsprocessen. We zijn nooit officieel met de gebiesprocessen gestart, tot we op 7 november tijdens de gebiedstafel hebben afgesproken dat we niet langer kunnen wachten. Dit heeft er ook mee te maken dat we zien dat er andere partijen in onze gebieden bezig zijn om stikstof te 'shoppen'. We hebben met Rijkswaterstaat te maken gehad en Schiphol is mogelijk bezig in onze provincie. Daarom is het wezenlijk om te starten met de gebeidsprocessen. In zo'n gebiedsproces kun je enigzins voorkomen dat dit gebeurt."

Eisen ingewikkeld

Ze noemt de eisen die het stikstofcollectief stelt in de brief, 'ingewikkeld'. Dit zijn bijvoorbeeld het niet handhaven bij PAS-melders. „Het zijn zaken die wij als provincie niet kunnen regelen." Hetzelfde geldt voor de PAS-melders. „De rechter heeft uitgesproken dat de stikstofruimte eerst naar de natuur moet gaan. Pas als daar herstel te zien is, dat kun je stikstofruimte aan de PAS-melders geven. Dat is niet een besluit dat wij nemen, maar dat de rechter van ons vraagt. Dat maakt het ook moeilijk om aan hun eisen tegemoet te komen."