Column: Innovatie is geen vies woord

´Innovatie maakt van boerderijen vleesfabrieken’. ‘De vluchtroute van ‘innovatie’ is definitief afgesloten’(…) Hou op met valse oplossingen en doe wat nodig is: krimp de veestapel. Snel. En fors.’ De tendens bij een aantal partijen is dat innovatie niet geschikte is als oplossing voor uitdagingen in de landbouw. Zij beweren dat innoveren op het boerenerf betekent dat doelstellingen alleen op papier gerealiseerd worden, maar er in de praktijk geen verandering plaatsvindt. Ook lijkt het alsof deze partijen bij innovatie in de landbouw alleen aan technische verbeteringen denkt. Beschouwen we succesvolle concepten als Herenboeren en Kipster, paradepaardjes van de politiek, niet als innovaties? Wat te denken van sociale innovatie of vernieuwingen in de bedrijfsvoering door ander management?

Onwenselijk

Dat innovatie als oplossingsroute in het landbouwdebat zo weinig (positieve) aandacht krijgt lijkt mij onwenselijk. Juist nu zijn innovatieve ondernemers belangrijk om verder stappen te zetten, met als doel een zo laag mogelijke of positieve impact op de omgeving bij het produceren van voldoende en kwalitatief voedsel.

Natuurlijk moet het gebruik van innovatieve concepten altijd met een kritische blik bekeken worden. Sommige innovaties werken kostprijsverhogend en richten zich maar op één probleem, terwijl het gebied of bedrijf wellicht ook andere uitdagingen kent. Zit je naast kwetsbare natuur dan kan een luchtwasser prima stikstofemissie reduceren, maar wil je ook aan biodiversiteit op het bedrijf werken, dan zijn andere maatregelen eerder het overwegen waard.

Breder concept

Innovatie is niet het antwoord op alles, maar innovaties op technisch, sociaal en strategisch niveau zijn volgens mij wel essentieel om stappen te kunnen zetten in de ‘landbouwtransitie’. Daarom pleit ik voor voldoende meer aandacht voor innovatie, met daarbij meer fysieke, financiële en beleidsmatige ruimte voor (jonge) agrarisch ondernemers om innovatief ondernemerschap in te zetten. Om daar te komen is het belangrijk dat we innovatie als een breder concept gaan beschouwen en innovatie te zien als een krachtig instrument, in plaats van een leugen van het agrobedrijfsleven om lekker door te gaan op zelfde voet.