Project Zoetwarenboeren gestart voor klimaatbestendige landbouw

‘De agrisector kan niet zonder water, maar de hoeveelheid water die een teelt nodig heeft luistert erg nauw’, aldus de intiatiefnemers achter het project Zoetwaterboeren. ‘Een overschot zorgt voor natschade of dat de grond slecht bewerkt kan worden. Een tekort zorgt dat gewassen verdrogen of dat er problemen ontstaan door verzilting. Vooral in laaggelegen landbouwgebieden die grenzen aan de zee is het gevaar groot dat zeewater en brak grondwater omhoog stromen in de bodem en het oppervlaktewater. Zoetwaterboeren geeft agrariërs oplossingen en handvatten om als watermanager zijn/haar bedrijf te runnen en flexibel in te spelen op (sterk) wisselende omstandigheden.’

Proeftuin in de praktijk

Het project Zoetwaterboeren onderzoekt en demonstreert oplossingen voor het omgaan met wisselende weersomstandigheden in de dagelijks praktijk van een werkend boerenbedrijf. Hoeve Lotmeer van Klaas Schenk in Anna Paulowna is hiertoe voor een deel ingericht als onderzoeks- en expertisecentrum. De ligging van zijn bedrijf en het groeiende gevaar van verzilting, hebben Schenk doen besluiten om voor voldoende zoet water zelfvoorzienend te willen worden. Zo investeerde hij in de aanleg van twee grondwaterbronnen en een buffersilo voor de opslag van regenwater en liggen er plannen voor tal van andere ontwikkelingen, zoals slimme stuwen, innovatieve drainage, ondergrondse infiltratie en druppelirrigatie. Al deze ontwikkelingen maken Hoeve Lotmeer uitermate geschikt als onderzoeks- en expertisecentrum voor duurzaam agrarisch waterbeheer.

Kennis en ervaring

Het project Zoetwaterboeren zet in op het ontwikkelen, onderzoeken én demonstreren van een duurzaam agrarisch watersysteem in de volle breedte: van wateraanbod, -opslag, -vraag en -gift tot waterkwaliteit. Daarbij is het de bedoeling om ontwikkelde technieken geïntegreerd aan te bieden als een totaalsysteem op schaal voor individuele bedrijven. Naast onderzoek is overdracht van kennis en ervaring een belangrijk onderdeel van het project.

Boeren zijn welkom

Boeren kunnen op Hoeve Lotmeer terecht voor voorlichting en demonstraties en kunnen ter plekke zien wat de effecten zijn op het gewas. Schenk wil hiermee de weg voorbereiden voor andere akkerbouwers door een antwoord te geven op het beregeningsvraagstuk. „Dit loopt misschien ver op de muziek vooruit, maar ik ben overtuigd dat het over tien tot twintig jaar noodzaak is. Veel zoetwater zal verdwijnen als het zo doorgaat. Zoetwater is het nieuwe goud.”

Partners

Het project Zoetwaterboeren is gestart met financiering vanuit onder andere BO Akkerbouw, LTO Innovatiefonds en TKI Agri & Food. De projectleiding ligt bij Vertify en Broos Water. Zij zullen ook een deel van de activiteiten en producten ontwikkelen en uitvoeren. Hierbij worden zij ondersteund door kennisinstellingen (waaronder WUR, Clusius, ROC Kop van Noord-Holland en Aeres Hogeschool) en diverse andere partners, zoals Greenport NHN, Pipelife en Deltares. Leerlingen en studenten kunnen tijdens het project kennis en ervaring opdoen door middel van stages en projecten.