Minister bij innovatie teler Dogterom

Fotoserie: Met rijdend zonnepark op weg naar waterstof

Minister Staghouwer van LNV opende woensdag in Oude-Tonge (ZH) het eerste rijdende zonnepark ter wereld. Hier showden akkerbouwers en bollentelers VOF Dogterom & Dogterom Flowerbulbs B.V. en VOF van den Hoek het rijdende zonnepark dat meerdere doelen dient. Maar uiteindelijk is er maar één doel, en dat is waterstof. Waterstof maken én opslaan.

Het prototype staat op het erf. Het rijdende zonnepark beweegt stapvoets en is opvouwbaar als het land wordt bewerkt of gewas verzorgd. Ook komt er een beregeningsonderdeel in om de gewassen waar overheen wordt gereden ook te kunnen beregenen. Of om bijvoorbeeld tijdens het ziekzoeken de afwijkende tulpen een dosis toe te dienen. Maar zover is het nog niet. Het zonnepark met op dit moment 168 panelen rijdt 5 meter per uur over het perceel bieten achter het bedrijf. „Hierdoor kunnen gewassen blijven groeien en kunnen we werken aan het stimuleren van de biodiversiteit.” Omdat gewassen geleidelijk onder de panelen door schuiven, ondervinden deze geen hinder van de machine. Graan zal bijvoorbeeld meebuigen en bieten blijven eronder.

Minister Henk Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) arriveert op het erf bij Dogterom op Flakkee, Jacob Jan Dogterom ontvangt de minister.

Om goed te renderen wordt gezegd dat de panelen de breedte van het perceel moeten bestrijken, in dit geval zouden, gerekend vanaf het moederbord waar Staghouwer de machine met één druk op de knop in werking zet, 700 panelen volstaan. Dat wil zeggen, dat zou het ideaal zijn op dít perceel bieten, vanwege de breedte. Die panelen kunnen oneindig, groepsgewijs, aan het moederbord worden gekoppeld.

Verduurzaming staat al jarenlang centraal op het akkerbouw- en bloembollenbedrijf in Oude Tonge. De daken van de schuren liggen vol met zonnepanelen, en de telers gingen op zoek naar meer locaties voor het opwekken van zonne-energie. Het permanent plaatsen van zonnepanelen op landbouwgrond vonden zij niet wenselijk: „Dan heb je te maken met vergunningen, de panelen blijven wel 25 jaar staan, en er zijn negatieve effecten op de bodem en natuur. En daarom zijn we gaan kijken we naar dubbele bezetting van landbouwgrond. Namelijk voedsel- en energieproductie.” De opstelling bestaat uit een onderstel met wielen, dat autonoom over de akker beweegt. De panelen zijn opvouwbaar bij slecht weer of bij werkzaamheden op het betreffende perceel. Met het rijdende zonnepark is die dubbele bezetting van landbouwgrond mogelijk, omdat de installatie als het ware zweeft boven het gewas. In dit geval staan er nog nauwelijks waarneembare bietenplantjes op het perceel. De opgewekte energie gaat via een kabel onder de grond naar het bedrijf. De maker van de opstelling, Remko Dijkman van Gebar Go bevestigt dat dit ‘platgezegd nog gewoon een zonnepark is, maar dan op wielen’. “De rest komt later.” Het is ronduit vervelend dat de helft van al zijn klanten die zonnepanelen op het dak krijgen, congestieproblemen hebben, wat betekent dat zij nu geen energie kunnen terugleveren via het net; “Terwijl dat natuurlijk het verdienmodel is.”

Jacob Jan Dogterom staat met minister Staghouwer klaar om het park in werking te zetten. De zon werkt reeds, maar de machine moet nog in beweging komen.

Wanneer de machine eenmaal rijdt, legt de ondernemer uit dat waterstof een belangrijke rol krijgt op het bedrijf. Waterstof moet in de agrarische sector verdere verduurzaming van elektriciteit, gas en diesel mogelijk maken. Initiatiefnemers VOF Dogterom & Dogterom Flowerbulbs B.V. en VOF van den Hoek hebben plannen om waterstof in de bedrijfsvoering te integreren. In samenwerking met LTO Noord en Provincie Zuid Holland, gemeenten Goeree-Overflakkee en Hoeksche Waard en diverse partners worden de ideeën verder uitgewerkt. Jacob Jan Dogterom is namelijk ook deelnemer van het project ‘landbouwbedrijven verduurzamen met waterstof’. De ondernemers hebben samen met VOF Van den Hoek in de Hoeksche Waard plannen om waterstof in de bedrijfsvoering te integreren. VOF Dogterom teelt ruim 180 hectare akkerbouwgewassen en 100 hectare tulpen. „Wij willen op een zo duurzaam mogelijke wijze kwalitatief hoogwaardig voedsel en bloembollen produceren. Daarnaast willen wij een goede rentmeester zijn op het stukje aarde wat ons is toevertrouwd.” Hun doel is om gezien te worden als een sociaal en duurzaam producerend agrarisch bedrijf, door partners binnen de sector, ketenpartijen en de maatschappij. „Wij willen zoveel mogelijk energieneutraal te worden.” Wanneer de akkerbouwer helemaal off-grid kan, dat is de vraag; voorlopig hebben zij het net nog nodig.

De zoons klappen een bord op; het vouwsysteem werkt. Minister Henk Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) bevestigt intussen dat hetgeen Dogterom laat zien met het rijdend zonnepark een stap is in de ontwikkeling van de sector. “Ik houd van enthousiaste boeren, zo’n echte ondernemer die niet alleen energie wil opwekken maar ook wil opslaan. Die hebben we nodig. Je weet dat de prijzen nu de pan uitrijzen, dus dan wordt het nog belangrijker om na te denken over de toekomst.” Staghouwer ziet het rijdende park van de ondernemer als een voorbeeld. „Zo kun je de ruimte dubbel gebruiken, dat is een bouwsteen voor de toekomst. Dubbel ruimtegebruik en het opslaan van energie zijn belangrijk.” Pieter Grinwis, Tweede Kamerlid van de Christenunie, is trots op de akkerbouwer van zijn geboortegrond die zo ondernemend is.

De zoons Jasper en Ivan en vaders Paul en Jacob Jan vormen samen VOF Dogterom op Goeree Overflakkee. Drie jaar geleden begonnen ze met de plannen voor het zelfrijdende park. Arie Pieter van den Hoek is de akkerbouwer in de Hoekse Waard die in hetzelfde project deelneemt als de Dogteroms; ook hij begon drie jaar geleden met de plannen. „Groot voordeel is dat je geen vergunning nodig hebt voor de mobiele installatie.” Echter, omdat de ondernemers in goed overleg met de gemeente willen handelen, hebben ze toch een vergunning aangevraagd en gekregen voor tien jaar. De ambitie van de deelnemers is om uiteindelijk elektriciteit op te wekken om deze vervolgens om te zetten in waterstof en die op te slaan. Er ontbreekt nog een windmolen zodat ook ’s nachts energie wordt opgewekt. Terwijl Dogterom uitkijkt op talloze molens aan de overkant van Grevelingen, randje Zeeland.

Leo Oprel houdt zich bezig met onder meer kennis en innovatie op het ministerie van LNV. Hij is blij dat nu ook in de agrarische sector mogelijkheden als deze worden onderzocht omdat de aandacht tot op heden met name uitging naar waterstof voor grote bedrijven in de industrie; „Terwijl MKB en boeren zoveel kunnen betekenen in de energietransitie.” Met de eveneens aanwezige Wilko Wisse van RVO hoopt hij dat in 2023 de eerste waterstofgenerator bij een boer op het erf staat. „Zo kun je energie opslaan waarop trekkers en ventilatoren kunnen draaien. Als diesel er over tien jaar uit is, dan hebben we waterstof nodig.” Bovendien, zeggen Oprel van LNV, Wisse van RVO en Dijkman die de panelen levert, helpt het onder meer in stikstofreductie, gaat het om duurzame energie en heft het congestie op het net op. Erwin Haveman, programmamanager van LTO Noord projecten zegt dat we er naartoe gaan alle energie zelf op te wekken als boeren. „Zo moet het gaan. Dit is perspectief voor de sector.”

Tekst: Ruth van Schriek

Na van alles gedaan en gezien te hebben, teruggekeerd naar de Achterhoek. En bijna terug naar de boerderij waar ze opgroeide. Na jaren als eindredacteur voor de kranten en magazines van Agrio gewerkt te hebben, trok ze zelf de laarzen aan. Met camera, pen en papier op weg naar boeren, om met veel belangstelling hun altijd interessante verhaal te horen. En dit bij thuiskomst op te schrijven.

Beeld: Ruth van Schriek

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Sloot dit artikel goed aan bij jouw behoefte? Wellicht is/zijn de volgende site(s) dan ook interressant voor jou:

Alles over de akkerbouw, economische ontwikkelingen, verschillende teelten, gewasbescherming, bodemgezondheid, bewaring, bemesting, marktprijzen en het weer.

Subcategorieën

Minister bij innovatie teler Dogterom

Fotoserie: Met rijdend zonnepark op weg naar waterstof

Tekst: Ruth van Schriek

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Praat mee

Nieuwsbrief

Minister bij innovatie teler Dogterom

Fotoserie: Met rijdend zonnepark op weg naar waterstof

Tekst: Ruth van Schriek

Deel dit artikel

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Praat mee

Nieuwsbrief