Nieuw grootschalig meetsysteem voor fijnstof en ammoniak
Luchtkwaliteit regio Barneveld beter in beeld
Naast de zestig sensorkastjes in achtertuinen worden ook tien meetpunten in natuurgebieden in de regio Foodvalley geplaatst om fijnstof, ammoniak en stikstofdioxide te meten. Op termijn moeten de meetgegevens beschikbaar worden voor het publiek.
Controle betrouwbaarheid
Behalve het nieuwe meetnetwerk met de tientallen sensoren, worden er drie plekken ingericht met hoogwaardige apparatuur om de verschillende meters te kunnen controleren op betrouwbaarheid. Tevens komt er een mobiel meetnetwerk, dat op verschillende plekken kan worden ingezet.
Lokale luchtkwaliteit
Met de nieuwe apparatuur wordt niet alleen de lokale luchtkwaliteit inzichtelijk gemaakt, ook worden de effecten op de luchtverontreiniging in de gaten gehouden van innovatieve technieken om de landbouw te verduurzamen. Dit is volgens de initiatiefnemers nodig ‘gezien de relatief hoge uitstoot van stikstof (in de vorm van ammoniak) in het gebied, dat neerdaalt op kwetsbare natuur. In de regio wordt hard gewerkt om nieuwe luchtwas-technieken, circulaire voerconcepten en andere emissiereducerende maatregelen bij veehouderijen te ontwikkelen.’
Hoge concentraties
Naast zestig sensortkastjes worden ook tien meetpunten in natuurgebieden in de regio Foodvalley geplaatst om fijnstof, ammoniak en stikstofdioxide te meten. Op termijn moeten de meetgegevens beschikbaar worden voor het publiek.
Controle betrouwbaarheid
Behalve het nieuwe meetnetwerk met de tientallen sensoren, worden er drie plekken ingericht met hoogwaardige apparatuur om de verschillende meters te kunnen controleren op betrouwbaarheid. Tevens komt er een mobiel meetnetwerk, dat op verschillende plekken kan worden ingezet.
Lokale luchtkwaliteit
Met de nieuwe apparatuur wordt niet alleen de lokale luchtkwaliteit inzichtelijk gemaakt, ook worden de effecten op de luchtverontreiniging in de gaten gehouden van innovatieve technieken om de landbouw te verduurzamen. Dit is volgens de initiatiefnemers nodig ‘gezien de relatief hoge uitstoot van stikstof (in de vorm van ammoniak) in het gebied, dat neerdaalt op kwetsbare natuur. In de regio wordt hard gewerkt om nieuwe luchtwas-technieken, circulaire voerconcepten en andere emissiereducerende maatregelen bij veehouderijen te ontwikkelen. Deze hebben een groot aandeel in de hoge concentraties verontreinigingen in de lucht.'
Fijnstof
Met het meetsysteem worden gecontroleerd of de geteste maatregelen ook echt werken. Ook met fijnstof heeft de regio Barneveld de afgelopen jaren een groot probleem. De concentratie in de lucht daalt weliswaar licht, maar blijft relatief gezien hoger dan in de rest van Nederland.
Fijmaziger systeem
Er zijn al wel regionale meetnetten in deze regio, maar dit systeem wordt ‘fijnmaziger’, aldus Regio Deal Foodvalley. ‘Er liggen nu zo’n tien meetpunten in de regio, dat worden er met het nieuwe systeem veel meer.’ De exacte plekken van de meetpalen worden geselecteerd op basis van modellen over fijnstof- en ammoniakuitstoot. Tevens worden deze evenwichtig verdeeld over de provincies en gemeenten in het gebied.
Acht gemeenten
Het gaat bij het project om de acht gemeenten in de Foodvalley (Barneveld, Ede, Nijkerk, Scherpenzeel, Renswoude, Wageningen, Rhenen en Veenendaal), plus vijf gemeenten daaromheen (Leusden, Woudenberg, Putten, Bunschoten en Utrechtse Heuvelrug). Bij de locaties in natuurgebieden worden terreinbeheerders als Staatsbosbeheer betrokken.
Data beschikbaar
De data die worden opgehaald, zal beschikbaar komen voor het publiek via het RIVM en op een website die ontwikkeld wordt voor Regio Foodvalley. De informatie over fijn- en stikstof wordt direct beschikbaar; die voor ammoniak wordt eerst gecheckt op betrouwbaarheid. De eerste resultaten worden media 2022 gepubliceerd.
Regio Deal Foodvalley
Het grootschalige meetsysteem is een initiatief van de Regio Deal Foodvalley, waarbinnen de gemeente Barneveld met zeven gemeenten, twee provincies, vijf ministeries en partijen als de boerenbrancheorganisatie LTO, kennisinstellingen en werkgeversorganisatie VNO-CNW samenwerkt. Het wordt opgezet in samenwerking met de gezondheidsdienst RIVM, de ICT-campus Veenendaal en de universiteit in Wageningen.
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Regio Foodvalley
Bronnen: Barneveldse Krant, Jannes Bijlsma