Column: Zorgt het coronabeleid voor begrip voor de boer?
Wisselende inzichten en het afwisselend aanscherpen, versoepelen en weer aanscherpen van maatregelen veroorzaakt onzekerheid. In aanloop naar de persconferentie begin ik mezelf al af te vragen: ‘Kan die bijeenkomst volgende week nog doorgaan?’ En ‘is dat ene borreltje nog wel verantwoord?’ Hoe frustrerend is het om wéér evenementen af te zeggen? Ook op de lange termijn is het plannen lastiger. Wat is er volgende zomer weer mogelijk? Kan die afstudeerstage nog doorgang vinden?
Onzekerheid
De agrarische sector weet alles van de onzekerheid en frustratie veroorzaakt door overheidsbeleid. Neem het mestbeleid. Of de derogatie doorgaat is elk jaar afwachten wat de uitwerking is van het welbekende 7e actieprogramma Nitraatrichtlijn. Geen derogatieverlening is een gevaar voor veel boeren, die individueel nauwelijks hierop kunnen anticiperen in de bedrijfsvoering. Onzekerheid komt ook voort uit de vraag welke gewasbeschermingsmiddelen volgend jaar nog toegestaan zijn, hoe het GLB voor je bedrijf uitpakt en of er op dit moment plannen worden gemaakt voor de toekomst van jouw gebied zónder jou.
Net zoals over de corona-aanpak, hebben veel mensen een uitgesproken mening over de toekomst van de landbouw. Best gek eigenlijk, want lang niet iedereen die hierover meepraat, heeft praktijkervaring. Dit geldt ook voor de beleidsmakers. Kan hun beleid wel effectief zijn, als zij geen idee hebben hoe dit in de praktijk uitpakt?
Normen
Nog een overeenkomst tussen corona- en landbouwbeleid: naleving van maatregelen is het meest effectief als iedereen het doet. Boeren zullen dit herkennen. Werken zij 100 procent binnen de mestwet- en regelgeving, waarbij sommige gebruiksnormen zelfs onder het optimale gift voor de bodem zitten, dan nog kan de uitkomst voor ze zijn dat ze de normen niet halen. Bijvoorbeeld vanwege variatie in temperatuur en regenval, maar ook de omgang met mest op een naburig boerenbedrijf kan de boer zijn metingen nadelig beïnvloeden.
Zowel het vaccin, als de kringloopvisie van minister Schouten waren een periode veelbelovend. Nu lijken beiden hun kracht te zijn verloren. En wat levert deze vergelijking nu op? Vermoedelijk kan de boer, ondanks de omgang met het coronabeleid, niet op meer begrip rekenen. Het is ook veel eenvoudiger voor mensen om zich druk te maken over de zomervakantie 2022 dan dat ze zich verplaatsen in die ‘gefrustreerde boer’ met die complexe uitdagingen op het platteland.
Amber Laan
Amber Laan schrijft maandelijks een column voor de website van Agraaf. Ze maakt sinds eind 2020 deel uit van een maatschap met haar ouders Bianka en Robert en haar jongere zus Emma. Gezamenlijk runnen zij een melkveebedrijf met 80 koeien op 65 hectare grond in Polder Zeevang, een aangewezen Natura 2000-gebied Zeevang in Laag-Holland (NH). Gezien deze hoeveelheid grond zijn Amber en haar familie druk bezig om de extensivering van hun bedrijf nog meer vorm kunnen geven, gekoppeld aan een gezond verdienmodel.
Onlangs behaalde ze haar master Bestuur en Beleid, gericht op de landbouwsector, aan de Universiteit Utrecht. Haar bachelor agrarische economie en beleid had ze daarvoor in Wageningen gedaan. Ze is ook voorzitter bij het Hollands Agrarisch Jongeren Kontakt en adviseur duurzame landbouw bij Schuttelaar & Partners. Amber Laan is te volgen op Twitter: @Amberlaan7.
Tekst: Amber Laan
Beeld: Amber Laan