Puntensysteem stimuleert veehouders voor ecoregeling GLB
In de pilot konden veehouders kiezen uit 24 maatregelen. Hoe beter zij op elke maatregel presteerden en hoe meer maatregelen zij kozen, hoe hoger hun puntenscore. De totaalscore werd volgens een medaillesysteem ingedeeld in drie niveaus (brons, zilver en goud) met elk een eigen beloning. De combinatie van keuzevrijheid en prestatiegerichtheid blijkt de veehouders aan te spreken en past goed bij het karakter van de toekomstige ecoregeling. De deelnemers kozen gemiddeld 15 van de 24 maatregelen. In totaal deden er 88 veehouders mee aan de pilot en werden op ruim 2.500 hectare beheermaatregelen genomen.
Maatregelen die boeren konden kiezen waren bijvoorbeeld het beperken van de N-kunstmestgift op bedrijfsniveau, het aanleggen van groeitrappen in het voorjaar of meer oudere koeien en minder jongvee. De maatregelen waren onderverdeeld in drie modules (bodem, water en klimaat) waarin een deel van de maatregelen vast waren en dus uitgevoerd moesten worden. Andere maatregelen waren flexibel te kiezen. Omdat niet alle bedrijven alle maatregelen kunnen nemen is de beloning gedifferentieerd naar grondsoort en naar bedrijfstype (gangbaar of biologisch).
Een deel van de deelnemers gaf aan dat ze eigenlijk liever op basis van doelen dan op basis van genomen maatregelen worden beloond. Die gedachte is volgens de organisatie van de pilot sympathiek, maar levert voorlopig spanning op met de Brusselse eisen aan vergoedingsberekening (op basis van gederfde inkomsten of extra kosten).
Groenblauwe dooradering
Het tweede onderdeel van de pilot was specifiek gericht op natuur en landschap: in vier polders (polder Teijlingen, de Starnmeer, polder Katwoude en de Noordpolder beoosten Muiden) is gekeken of de ‘groenblauwe dooradering’, het netwerk van ecologische verbindingen langs sloten en oevers, naar een hoger niveau kan worden getild. Daarbij zijn pilotmaatregelen gecombineerd met lopende contracten in het kader van het agrarisch natuurbeheer (ANLb). De uitwerking van het concept met gericht ontworpen groenblauwe dooradering viel in de huidige pilot in de praktijk tegen. Ondanks dat de uitwerking tegen viel lijkt de aanpak op polderniveau wel geslaagd. De grondgebruikers vonden het waardevol om met zijn allen om tafel te zitten en van gedachte te wisselen over de vergroeningskansen in hun polder.
De drie samenwerkende collectieven willen onder het nieuwe GLB graag een actieve rol spelen in de ecoregeling. „De deelnemers blijken dat ook op prijs te stellen”, zegt projectleider Walter Menkveld. „Ten eerste waar het gaat om de samenstelling van het maatregelenmenu. Daarnaast zien zij ons graag als onafhankelijke kennispartner ‘dicht bij de boer’. En ten slotte kunnen we – waar nodig – als regisseur optreden om de juiste maatregel op de juiste plek te krijgen.”
Nieuw GLB
Het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) gaat op de schop. Een van de vernieuwingen is de ecoregeling. Via zeven GLB-pilots verkennen het ministerie van LNV en BoerenNatuur de praktische mogelijkheden om het nieuwe GLB in te vullen. De resultaten van de verschillende pilots worden door de overheid opgeschreven in een Nationaal Strategisch Plan.
