Column: Van boerendroom naar werkelijkheid? Denk als een ontwerper!

En eerlijk gezegd, wanneer een zuivelonderneming elke drie dagen de melk ophaalt en je toch geen invloed hebt op de melkprijs, heeft het dan zin om je druk te maken over wat die burger en consument over tien jaar willem? Ja, zeg ik inmiddels, want dan kun je van je eigen dromen werkelijkheid maken. En hoe je dat doet? Door te denken als een ontwerper.

Denken als een ontwerper

Een klein college over het denken als ontwerper kreeg ik van Beatrijs van de Reframing Studio. Ze dicteerde hoe we dromen concreet maken in zes stappen: zet je eigen belangen aan de kant, verzamel perspectieven, gooi je eerste idee weg, wacht niet achter je bureau op inspiratie, stalk de eindgebruiker, deel je ideeën in je kennissenkring en incasseer de feedback.

Ho! Ik vond het nogal wat. Zet je eigen belangen aan de kant, dat klinkt niet meteen als verwezenlijken van je droom als eigen baas en het heft in eigen hand. Maar het opende ook meteen mijn ogen: uiteindelijk lever ik producten en diensten omdat iemand daarom vraagt. Het maakt ook meteen duidelijk dat we door de lange keten waaraan we nu enkel melk leveren, ons moeilijk een voorstelling kunnen maken bij wat die uiteindelijke consument ons vraagt. Daardoor is een lange termijn toekomstvisie als boer lastig te formuleren.

Maar als je nu een duidelijk beeld vormt van dat toekomstig voedselsysteem waarin jij producten levert, dan kun je ook je eigen dromen hiermee vervlechten. Zo lever je dan producten en diensten die gewaardeerd (en dus betaald) worden, boer je op een manier die bij jou past en heb je nog even de tijd om je bedrijf erop in te richten. En zo werd ik uitgedaagd om samen met de Reframers de missie voor ons bedrijf en drie concrete ideeën uit te werken.

Praktijkonderzoek als inspiratie

De droom van een eigen praktijkonderzoeksbedrijf was ik al gestart, vanuit eigen idealen, achtergrond, interesse, vragen vanuit de markt en gebrek aan goede praktijkkennis. Onderzoeken die we de afgelopen jaren hebben uitgevoerd hebben zich onder andere gericht op de productiviteit van kruidenrijk grasland op droge zandgrond, het verbeteren van kalvergezondheid door het gebruik van kruiden, het voorkomen van uiersmet, de inzet van selenium of boterzuur tijdens de droogstand op de gezondheid van de koe en het effect van knoflookextract voor methaanreductie op de smakelijkheid van melk.

Op dit moment onderzoeken we het effect van een mengteelt van snijmaïs en stokbonen, de meerwaarde van stalvoeren voor de eiwitbenutting en het effect van stressvrije kalverhokken op de ontwikkeling van dat kalf. En daar komen hopelijk nog vele mooie onderzoeken bij waarmee we een inspiratieplek blijven voor boeren, wetenschappers, beleidsmakers, consumenten, zuivelverwerkers en agrarisch adviseurs.

Kennisregio Overijssel

Waar voor ons en andere kennisnetwerken in Overijssel een uitdaging ligt, is hoe we alle kennis die we genereren, beschikbaar maken voor de boeren in ons gebied. Wat mij betreft ligt hier een grote handschoen die we samen moeten oppakken. En na mijn les als ontwerper wil ik hierbij ook de oproep doen om je eigen belangen aan de kant te zetten en de onderzoeksagenda mede te vullen met het vinden van boerenoplossingen voor de wensen die onze klanten over tien jaar hebben. Doe je mee?

De Nieuwe Boerenfamilie Column

De Nederlandse landbouw is aan verandering toe. Maar verandering ligt niet bij de boer alleen! De Nieuwe Boerenfamilie is de boer met een groep betrokkenen daaromheen: de uitvinder, de architect, de ambtenaar, de marketeer, de chefkok, de bankier, de jurist, de ontwerper... In de Boerenversneller gaan we op zoek naar haalbare, logische en duurzame innovaties in het boerenbedrijf. Ook meedoen in 2021? De inschrijving is geopend!

Bio Els Uijterlinde

Els is vierde generatie boer op Erve Mentink in Twente, waar ze naast melk en vlees ook kennis over duurzame landbouw produceert. Met haar praktijkonderzoeksbedrijf neemt ze deel aan de Boerenversneller.