Achtergrond
Zorg voor dieren gaat niet voor quarantaineplicht
Truus Riezebos van uitzendbureau Sterwerk uit Deurne (NB) belde na de nieuw aangekondigde maatregelen naar het RIVM om te vragen hoe het precies zit met de landbouw. „Bij de vorige golf van Covid-19, aan het begin van het jaar, mochten werknemers in de vitale sectoren wel reizen en hadden andere quarantaineregels. Dit gold toen voor werknemers in de zorg en voedselvoorziening, waar landbouw ook onder valt. Maar toen ik aan het RIVM vroeg wat nu precies de regels waren voor werknemers in de landbouw, zeiden ze keihard dat de boer het zelf maar moest regelen, want ook werknemers in de landbouw moesten 10 dagen in quarantaine.”
Uitzondering
Wie kijkt naar de kleurcodes die Nederland heeft gegeven aan landen, ziet dat het grootste deel van de wereld (op het moment van schrijven) oranje gekleurd is. Dit betekent dat het advies van het RVO is om alleen te reizen als het moet en dat er een inreisverbod en/of quarantaineverplichting geldt. Mensen die Nederland inreizen uit een oranje gekleurd gebied krijgen het dringende advies om bij aankomst in Nederland tien dagen in quarantaine te gaan.
Er zijn wel uitzonderingen op deze quarantaineplicht. Bijvoorbeeld voor noodzakelijke dienstreizen van leden van een regering, deelname aan topsport en noodzakelijke reizen waarmee aantoonbaar een bijdrage wordt geleverd aan het belang van de Nederlandse economie of samenleving.
Niet zeker
Net zoals Riezebos heeft ook Agrio (uitgever van deze website) gebeld met het corona-servicenummer van het RIVM. Of de agrarische sector en arbeidsmigranten ook van belang zijn voor de Nederlandse economie of samenleving konden de telefonistes van het RIVM niet duidelijk zeggen. Omdat nergens in de uitzonderingen duidelijk wordt verwezen naar de agrarische sector, gaan de telefonistes ervan uit dat er geen uitzonderingen gelden voor arbeidsmigranten met een baan in de landbouw. En dat zij dus ook 10 dagen in quarantaine zouden moeten na aankomst in Nederland.
Bijdrage van 2.75 miljard euro
Arbeidsmigranten zijn echter wel degelijk van belang voor de Nederlandse economie. Uit een rapport van SEO economisch onderzoek uit 2018 staat vermeld dat arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa in 2016 voor ongeveer 11 miljard euro bijdragen aan het nationaal inkomen uitgedrukt in Bruto Binnenlands Product (BBP). Het totale BBP bedroeg in dat jaar 700 miljard euro. Iets meer dan een kwart (26,4 procent) van de arbeidsmigranten heeft een baan in de agrarische sector. Dit komt dus neer op een bijdrage aan de Nederlandse economie van ongeveer 2.75 miljard euro.
Nadia Menkveld van de bank ABN AMRO geeft aan dat in feite alle arbeid bijdraagt aan de economie. „De uitzondering voor ‘noodzakelijke reizen waarmee aantoonbaar een bijdrage wordt geleverd aan het belang van de Nederlandse economie en samenleving’ is niet specifiek genoeg omdat elke vorm van arbeid bijdraagt aan de economie. Op basis van deze uitzondering kan geen uitsluitsel worden geven of arbeidsmigranten hier wel of niet onder vallen.”
Meer vragen
Het RVO heeft inmiddels besloten om de uitzondering voor mensen met impact op de Nederlandse economie of samenleving uit te breiden. In een reactie op de vragen van Agrio laat een woordvoerder weten dat ook branchevereniging voor uitzendwerk ABU vragen heeft gesteld over de uitzondering. De informatie omtrent de uitzondering is daarom onlangs verder uitgebreid. Dit betekent dat alleen zakenreizigers gebruik kunnen maken van deze uitzondering. Daarbij heeft het RVO extra eisen opgesteld om verder te verduidelijken welke zakenreizigers in aanmerking komen voor de uitzondering.
Niet vertrekken
Ondertussen kiezen de meeste arbeidsmigranten in de agrarische sector ervoor om niet meer naar hun thuisland terug te gaan als ze eenmaal in Nederland zijn aangekomen. „Bijna al onze buitenlandse medewerkers blijven hier omdat de regels in het thuisland nog strenger zijn”, aldus Daphne Rey van uitzendbureau Martho Flexwerk uit Emmeloord (FL). Rey: „Onze nieuwe medewerkers uit het buitenland of medewerkers die terugkeren van vakantie moeten eerst in quarantaine of worden getest op Covid-19 voordat ze aan het werk gaan.”
Zorg voor dieren
Ook de nieuwe medewerkers van uitzendbureau Sterwerk moeten eerst in quarantaine voordat ze aan het werk gaan. Riezebos: „Je wilt natuurlijk het advies van de RVO opvolgen, maar dat betekent dus ook dat nieuwe medewerkers uit het buitenland tien dagen in quarantaine moeten, niet kunnen werken en dus ook niet betaald krijgen. Dat maakt het op dit moment een stuk minder aantrekkelijk om hier te komen werken, terwijl we de buitenlandse arbeidskrachten juist nog hard nodig hebben. Koeien moeten gemolken worden en kalveren moeten gevoerd worden, dat kan niet tien dagen wachten. Om deze reden zou de RVO een duidelijke uitzondering moeten maken voor werkzaamheden in de landbouw, net zoals bij de zorg. Het gaat hier namelijk om de zorg voor dieren en dat is ook heel belangrijk.”
Ondernemer moet vooruit denken
De reactie van het RVO hierop is: „Tijdens de eerste coronagolf werden dezelfde quarantainemaatregelen gehanteerd als nu. Het is aan ondernemers om, met deze maatregelen in het achterhoofd, vooruit te denken en op tijd arbeidskrachten naar Nederland te halen als deze uit gebieden komen waar de quarantaineregels voor gelden.” Arbeidsmigranten die zorg dragen voor dieren moeten zich dus, net als de meeste mensen, houden aan de quarantainemaatregelen.