Rli: Bodemdaling veenweidegebied moet in 2030 gehalveerd zijn

In het advies dat donderdag is aangeboden aan de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Binnenlandse Zaken staat onder andere dat het veenweidegebied onder druk staat doordat het grondwaterpeil wordt verlaagd om intensief landbouwgebruik mogelijk te maken. Dit leidt volgens de onderzoekers van het Rli in een vicieuze cirkel, omdat verlaging van het waterpeil leidt tot meer veenoxidatie en een grotere daling van het grondwater weer als gevolg daarvan.

Met oog op het tegengaan van de klimaatverandering is terugdringing van de bodemdaling onvermijdelijk, concludeert het Rli. ‘Bij de oxidatie van veen komt CO2 vrij, terwijl de uitstoot volgens het Klimaatakkoord van Prijs en de nationale Klimaatwet de komende dertig jaar juist sterk moet worden beperkt. In Nederland met 95 procent in 2050 ten opzichte van 1990.’

50 procent reductie

Het Rli adviseert de overheid om regie te nemen om de peilverlaging om te zetten in een peilverhoging. Dat kan volgens de raad een bodemdalingsreductie van 50 procent in 2030 verplicht te stellen. Dit is nodig om voor 2050 een streefdoel van 70 procent bodemdalingsreductie vast te leggen. In het advies stelt het Rli dat Provincies in overleg moeten met belanghebbende partijen om met behulp van zoneringskaarten aan te geven waar en hoever de waterpeilen moeten worden verhoogd.

Boeren zullen hun bedrijfsvoering moeten aanpassen bijvoorbeeld extensiever gebruik van landbouwgrond, door minder vee per hectare en/of toepassen van andere teelten. De overheid moet de boeren hierbij ondersteunen met kennis en financiële middelen, aldus het Rli in het advies.

Impact onbekend

LTO Nederland laat in een reactie op het Rli-advies weten dat het te voorbarig is om de bodemdalingsreductiepercentages vast te leggen voordat bekend is wat de kosten zijn en wie daarvoor opdraait. Volgens de belangenorganisatie is dat ‘blauwdrukdenken met een levensgroot risico voor het iconische beeld waar ons landschap wereldwijd om bekend staat: de koe in de wei’. Voor LTO Nederland is het ondenkbaar dat er nu al doelen worden vastgelegd voordat de maatschappelijke en financiële impact bekend is. ‘Een vage toezegging van steun is niet genoeg’.

LTO heeft in 2018 haar visie op waterbeheer in veenweidegebieden opgesteld. Die gaat uit van een gebiedsgerichte aanpak, met verschillende maatregelen en aanpakken, aangereikt door het gebied zelf.