Fotoserie: Texelse opslag van zoet water in de maak

Met ‘Zoete Toekomst Texel’ wordt de opslag van winterse neerslag in de praktijk getest. Langeveld teelt samen met zijn zoon Pieter gewassen op 160 hectare en heeft 18 kilometer akkerrand. De ondernemer op de foto bevindt zich hier boven een toekomstige zoetwateropslag op één van de twee locaties. Arnold Langeveld legt uit: „Het op te vangen water gaat van 5 tot 50 meter diep de grond in. Afhankelijk van de grondlagen. Door drains op de kop aan elkaar te verbinden en via een centrale buis verticaal te plaatsen, zakt het water in vrij verval de grond in. Dan vormt zich een zoetwaterlens ver onder het maaiveld. Het is de bedoeling dit water in tijden van droogte op te pompen om zo het grondwaterpeil te verhogen en de droge grond als een soort spons te laten werken.” Beregenen zal niet aan de orde zijn.

Studie

De gevolgen van een dergelijk experiment moeten goed worden gevolgd. Daarom vindt er een studie plaats naar het effect op verzilting, het bodemleven en bijvoorbeeld aaltjes. Leden van LTO kunnen meedoen aan het studieproject. Aankomende winter vangen boeren op Texel het eerste water op. Het driejarige project zal in 2023 worden geëvalueerd. Ook wordt er gelijktijdig een stichting Zoete toekomst gevormd. Die wil proberen het systeem, bij succes, verder uit te rollen en dat het ook bereikbaar wordt voor een ieder die daar behoefte aan heeft op Texel en daar buiten.

Zelf voorzien in irrigatiewater

Op Texel zijn boeren al langer aan een algeheel beregeningsverbod gewend. Om de akkers toch te kunnen irrigeren in droge zomers, leeft onder de boeren op Texel al jaren de wens om zelf in hun eigen irrigatiewater te kunnen voorzien. Samen met LTO Noord en Acacia Institute hebben ze daarom het initiatief genomen om het eiland zelfvoorzienend te maken op het gebied van zoetwater met het project ‘Zoete Toekomst Texel’.

Jaarrond valt er voldoende neerslag op Texel voor de akkerbouw. Maar het probleem is dat het water grotendeels in de winter valt, dus niet wanneer het nodig is. In de winter is er juist zoveel water, dat het in de Waddenzee moet worden gepompt. Jaarlijks gaat er zo 44 miljoen kubieke meter aan zoetwater verloren. Arnold Langeveld van ‘Zoete Toekomst Texel’, zegt voor alle landbouw op Texel jaarlijks 6 tot 7 miljoen kubieke meter water nodig te hebben. „Dit betekent dat we 15 procent van het water moeten zien vast te houden. Die uitdaging gaan wij op Texel graag aan.”

Twee testlocaties

Met ‘Zoete Toekomst Texel’ wordt komende jaren getest of regenwater tijdens de winter in de ondergrond kan worden opgeslagen. Het water wordt vervolgens in de zomer gebruikt om zo’n 50 tot 100 hectare aan akkers te irrigeren. Om te zorgen dat het project niet resulteert in een werkend maar onbetaalbaar systeem wordt gekeken naar de kosten, baten en andere financiële aspecten van deze watervoorziening.

Zes boeren op twee locaties staan klaar om te beginnen. Langeveld: „Eigenlijk staan we al tien jaar in de startblokken. We zijn blij dat de provincie, de gemeente en waterschap (HHNK) en het Waddenfonds ons project steunen. Het is een lange weg geweest maar zeker in deze droge zomer zijn we des te meer gemotiveerd om te werken aan een ‘zoete toekomst’.”