Schaap vreest eenzijdige selectie bij advies geborgde zetels
In opdracht van minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat dook voormalig burgemeerster van Bernheze (NB) en Gilze en Rijen (NB) Jan Boelhouwer zich over de noodzaak van de geborgde zetels. Conclusie: geborgde zetels zijn niet nodig. Als argumenten voerde Boelhouwer en zijn commissie aan dat de gekozen bestuurders prima in staat zouden moeten zijn om ook de geborgde sectoren (landbouw, natuur en bedrijven) te vertegenwoordigen. Daarnaast zou het bestaan van de geborgde zetels democratie ondermijnen aangezien de bestuurder van de fracties ongebouwd, natuur en bedrijven aangewezen worden in plaats van verkozen. Laatste argument is dat Nederland door de toenemende frequentie van extremere weersomstandigheden toewerkt naar een meer generiek en waterschapsoverstijgend beleid. Reden voor het onderzoek naar geborgde zetels was een mogelijk herziening van het concept ‘belang-zeggenschap-betaling’, de verhouding waar waterschappen hun beleid op baseren.
Staatsrechterlijke fouten
Sybe Schaap is naast oud-voorzitter van de Unie van Waterschappen ook voormalig dijkgraaf van waterschap Groot Salland en heeft plaatsgenomen in de Eerste Kamer. Schaap is door de Commissie Boelhouwer benaderd om mee te werken aan dit rapport, maar dat ging anders dan verwacht. „Ik kan me niet voorstellen dat er veel waterschapsbestuurders de redeneringen van Boelhouwer in het rapport volgen. Er staan grove, gevaarlijke en zelfs staatsrechterlijke fouten in dat rapport en als het echt zo is dat alle geïnterviewden deze mening hebben, dan heeft Boelhouwer eenzijdig geselecteerd. Aanvankelijk zou ik ook meewerken aan dit rapport maar nadat ik in een voorgesprek heb aangehaald dat de geborgde zetels van groot belang zijn, heb ik nooit meer iets van die commissie vernomen. Raar.”
Waterschappen zijn geen algemene democratie
Schaap is het dan ook niet eens met het advies wat Boelhouwer heeft neergelegd bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. „Ik heb het rapport gelezen en om eerlijk te zijn; ik vind het helemaal niks. Ze schrijven die geborgde zetels gewoon weg”, zegt Schaap. Zo is een van de hoofdargumenten van Boelhouwer dat de geborgde zetels niet rijmen met de democratie die bij andere overheidsorganen (gemeente, provincies, Rijk) wel de samenstelling van het bestuur bepalen. Maar volgens de oud-dijkgraaf kunnen waterschappen helemaal niet vergeleken worden met gemeenten, de provincies en het Rijk. „Waterschappen worden aangestuurd door de algemene democratie. Waterschappen zijn uitvoerende instanties met een specifiek en afgekaderd takenpakket (wateropslag, dijkonderhoud, zuivering van (afval)water en het tegengaan van droogte, red). Ter illustratie: als een provincie zegt dat het overstromingsrisico kleiner moet worden, gaan waterschappen kijken hoe ze dat kunnen bereiken. Door dijken te verbreden, bijvoorbeeld. Dan gaan de waterschappen weer naar de provincie om te vragen of het bestemmingsplan van die dijken kan worden aangepast. Zo gaat het nu en die scheiding moet er blijven. Waterschappen zijn geen algemene democratie en dat worden ze ook niet.”
Snel in de la
De oud-voorzitter van de Unie van Waterschappen wil het advies dan ook „afschieten” en het huidige stelsel intact houden. „Dit werkt prima. Het klopt dat er een scheefgroei zit in de verhouding ‘belang-zeggenschap-betaling’, maar dan praat het rapport wel steeds over de landbouw en hoeveel de boeren betalen, maar de natuur betaalt vele malen minder en heeft ook geborgde zetels. Dat is prima, dat moet ook zo blijven want natuur is belangrijk, maar je haalt die scheefgroei niet weg met een nieuw systeem. Dit advies heeft absuluut geen voordelen en behoort tot de categorie ‘snel in de la en nooit meer over hebben’. En ik ben niet de enige die er zo over denkt.”
Stem hieronder op de stelling of geborgden zetels nodig zijn voor boeren of niet. In de afgelopen editie van Veldpost, Vee & Gewas, Stal & Akker en Agraaf werd er ook een artikel gewijd aan dit onderwerp. Bent u geen abonnee van een van deze kranten maar wil u het artikel wel lezen, vraag dan hier een gratis proefnummer aan.