Varkenshouders en veevoederhandel laken ‘uitrookpraktijken’ gemeente
De gebroeders Smits (Jan en Leon) vroegen de Raad van State om de gemeente Zuidplas (ZH) eens flink op de vingers te tikken. Die weigerde, na eerder wel toestemming te hebben verleend, de verwerking van restvoedselstromen, zoals kaas. Daarbij gaat het niet om de verwerking tot veevoeder, maar het terugvoeren van nog eetbare en verwerkbare voedselresten naar de humane, oftewel menselijke voedselketen.
De gemeente vindt het verwerken van voedselresten tot wederom consumeerbare producten in strijd met de agrarische bestemming. Om die reden legde de gemeente Zuidplas eerder ook al een dwangsom op aan de gebroeders Smits. Die runnen aan de Zuidelijke Dwarsweg een agrarisch bedrijf met zo’n 5.000 varkens, een brijvoerinstallatie en een installatie voor het verwerken van restvoedsel.
Woningbouwplannen
In de jaren tachtig van de vorige eeuw produceerde Smits al veevoeder voor andere veehouders. „Op een gegeven moment kregen we voedsel dat nog best voor menselijke consumptie te gebruiken was. Het is zonde om dat als veevoer te gebruiken. Dat zijn we ook gaan verwerken. Die stroom is de afgelopen jaren steeds groter geworden. Bijvoorbeeld snijresten van kaas. Voor het snijden van kaas voor de supermarkten blijft altijd 10 procent over. Die snijresten maken we schoon, we verwijderen de korsten en leveren de kaas terug aan fabrieken die rasp- of smeltkaas maken. Intussen werkt de helft van ons personeel, zo’n dertig man, in restvoedselafdeling”, aldus Jan Smits.
De raadsman van Leon en Jan zei maar één reden te kunnen verzinnen waarom de gemeente opeens na jarenlang geen kik te geven zo moeilijk is gaan doen over de kaasverwerking: „dat heeft alles met de woningbouwplannen te maken. De gemeente wil daar aan de rand van Rotterdam duizenden woningen bouwen, maar geen cent betalen om Smits uit te kopen. Zuidplas vreest dat als de restvoedselverwerking gelegaliseerd wordt het bedrijf nog verder in waarde stijgt en dat willen ze niet. Ze willen voor een dubbeltje op de eerste rang zitten.”
Zwalkend beleid
De Raad van State vond het ook allemaal merkwaardig, temeer daar de gemeente Zuidplas schitterde door afwezigheid. De staatsraden stelden vast dat de gemeente wat betreft het bedrijf van Smits een nogal zwalkend beleid voert, „van links naar rechts en weer terug”, aldus een staatsraad. De Raad stelde tijdens de zitting min of meer vast dat de restvoedselverwerking net in het bestemmingsplan past dat de gemeenteraad van Zuidplas eerder heeft vastgesteld.
Jan en Leon Smits hopen nu dat de Raad van State de restvoedselverwerking definitief goedkeurt zodat de gemeente geen handhavingsprocedures meer kan opstarten. Uitspraak volgt binnen enkele weken.
Tekst: Jan van Ommen
Beeld: Ellen Meinen