Klimaatstresstest Noord-Holland: risico op lagere gewasopbrengst en kwaliteitsverlies

Advies- en ingenieursbureau Sweco en Wageningen University & Research voerden de klimaatstresstest in opdracht van provincie uit. Het rapport beschrijft de resultaten van een eerste verkenning van de invloed van klimaatverandering op de thema’s landbouw en natuur in 2050 voor zes gebieden: Texel, Noordelijk zandgebied, Wieringermeer, West-Friesland, Noord-Kennemerland-binnenduinrand en Laag Holland. Het rapport moet inzicht geven in waar er problemen kunnen ontstaan indien de landbouw en natuur blijven zoals deze nu zijn en waar kansen liggen.

Klimaateffecten

De onderzoekers hebben de grootste risico’s voor landbouw (en natuur) in Noord-Holland in kaart gebracht aan de hand van de volgende klimaateffecten: droogte, wateroverlast, hitte en verzilting. Zo kan hitte volgens de onderzoekers leiden tot een toename van het risico op ziekten en plagen en een terugloop in de melkproductie. Droogte kan leiden tot een lagere gewasopbrengst indien er niet voldoende beregend kan worden en verzilting tot kwaliteitsverlies van een gewas. Wateroverlast kan resulteren in een late plant- of oogstdatum als gevolg van nat land en kwaliteitsverlies tijdens de oogst.

Verdrinken

In het rapport wordt per deelgebied beschreven wat de mogelijke risico’s zijn. Op Texel is er bijvoorbeeld het risico op opbrengstderving als gevolg van hitte en verzilting. In Noord-Kennemerland-binnenduinrand is er volgens de onderzoekers risico op droogte- en zoutgerelateerde schade aan bollen als gevolg van verzilting. Ook in het Noordelijk zandgebied is er volgens de onderzoekers risico op droogte- en zoutgerelateerde schade aan bollen. Daarnaast kan er ook wateroverlast optreden met als gevolg dat bollen juist verdrinken.

In de Wieringermeer en West-Friesland voorzien de onderzoekers vooral problemen ten gevolge van wateroverlast. Aanhoudende regen vergroot het risico op later planten/poten, verrotting van gewassen en het niet of later oogsten van gewassen, stellen ze. Daarnaast zou in West-Friesland de melkveehouderij te maken kunnen krijgen met opbrengstderving door afsterven van gras en hittestress bij vee als gevolg van een toename van de temperatuur. In Laag Holland kan als gevolg van hitte de kwaliteit van gewassen afnemen.

Kringlooplandbouw

Naast de risico’s beschrijven de onderzoekers ook welke kansen er volgens hen liggen om de landbouw klimaatbestendig te maken. Zo pleiten zij ervoor om technieken als gewasveredeling, sensortechnologie en precisielandbouw meer in te zetten. Daarnaast zien zij kansen in de natuurlijke bestrijding van ziekten en plagen, bijvoorbeeld in de vorm van akkerranden. Verder stellen de onderzoekers dat kringlooplandbouw de landbouw bestendiger maakt tegen klimaatverandering.