‘Stoppen met kunstmest op droog veen en oude klei’
„Voor dit type melkveebedrijven met een lage veebezetting is het stoppen met kunstmest vaak nog de enige belemmering om biologisch te gaan boeren”, weet van Ittersum die veel biologische melkveehouders adviseert over het rantsoen, de bemesting en de ruwvoerteelt.
Te veel (onbestendig) eiwit
Van Ittersum zegt dat via aangepast management op het gebied van drijfmestverdeling, inkuilstrategie en verbreding van het grassenbestand het stoppen met kunstmest opgevangen kan worden. „Als wel kunstmest wordt gestrooid op dit soort gronden bevat de graskuil te veel eiwit, vooral onbestendig eiwit. Dat stimuleert de melkproductie niet, integendeel. Dan wordt bijvoeding van snijmaïs noodzakelijk.”
Hij baseert zijn advies op recent gepubliceerd onderzoek van PPP Agro Advies, proefbedrijf KTC Zegveld en het Louis Bolk instituut, waarin de meeropbrengst van kunstmest op veengrond is onderzocht. Dit onderzoek bevestigt de uitgangspunten waarop het huidige stikstofbemestingsadvies voor grasland is gebaseerd. Bij een dalende stikstofgift is de afname van het OEB-gehalte en de daarmee samenhangende stikstofverliezen in het gras procentueel gezien veel groter dan de daling van de KVEM en ruw eiwit opbrengst per hectare. De DVE-opbrengst daalt het minst bij een afnemende stikstofgift. De stikstofbenutting en eiwitkwaliteit verslechteren ook snel naarmate het groeiseizoen vordert, zeker als stikstofkunstmest wordt gestrooid.
Verschil tussen droog en nat veen
Hier staat een onderzoek in 2018 uitgevoerd op proefbedrijf KTC Zegveld tegenover waarin wel degelijk een meeropbrengst van maar liefst enkele tonnen drogestof per hectare werd aangetoond. Rantsoenadviseurs van veevoercoöperatie De Samenwerking verwijzen naar dit onderzoek. Zij raden aan zo vroeg mogelijk stikstof kunstmest te strooien en snel af te bouwen, vanwege de mineralisatie van stikstof uit de organische stof op veengrond. Dit laatste is wel in lijn met de adviezen van PPP Agro Advies, KTC Zegveld en het Louis Bolk instituut in het recent gepubliceerde onderzoek. Maar helemaal geen stikstof strooien, zeker op droge veengrond, kost volgens hen teveel opbrengst. De Samenwerking levert bij de aangekochte kunstmest een gratis bemestingsplan.