In West-Nederland geen tekort aan dierenartsen
De KNMvD vacaturebank toont in Overijssel en Gelderland zes rundvee vacatures en twee in de pluimveesector. Ook in Noord-Nederland zijn er een handvol vacatures, uitsluitend in de rundveesector. In Zeeland moest de dierenartspraktijk Midden-Zeeland van dierenarts Henk van Dijk te Heinkenszand noodgedwongen de rundveedienstverlening staken, omdat het draaien van avond -en nachtdiensten zonder uitbreiding van het team niet meer te doen was.
Amersfoort en Alblasserwaard
Het toenemende tekort aan geschikte dierenartsen heeft heel duidelijk te maken met de geografische ligging van de dierenartspraktijken. Hoe verder verwijderd van het midden van het land en de Diergeneeskundige Faculteit in Utrecht, hoe groter het tekort. Daarom maakt Jan Willem Jobse van de dierenartspraktijk Nijkerk-Wellensiek zich geen zorgen over hun vacature voor gespecialiseerd rundveedierenarts, die sinds deze week op de KNMvD vacaturebank staat. „De ontsluiting door snelwegen is in de regio Amersfoort-Nijkerk uitstekend. Familie en vrienden bezoeken is vanuit het midden van het land makkelijker. Ook is het makkelijker om collega’s te ontmoeten. Tot nu heeft onze praktijk dan ook geen moeite gehad om vacatures die ontstonden in te vullen. In Noord-Nederland is het ongetwijfeld een ander verhaal.”
Dierenartsenpraktijk Lek & Linge te Hoornaar in de Alblasserwaard heeft voldoende sollicitanten gekregen op de vacature van de geborgd rundveedierenarts, die sinds enkele weken op de KNMvD vacaturebank staat. Net als zijn collega’s en in de omgeving van Amersfoort en Nijkerk denkt Arie Dirk Trappenburg van de dierenartsenpraktijk Lek & Linge dat de geografische ligging heel bepalend is voor het aantal sollicitanten. „Het verschil met de uithoeken van Nederland is groot.”
Krimpregio’s
Overigens is het in stand houden van regionale dierenartsenpraktijken geen specifiek probleem voor de veehouderij. Het beeld is vergelijkbaar met dat van ziekenhuizen, huisartsen en tandartsen. Vooral in de krimpregio’s maar met veel vee kan het tekort aan landbouwhuisdierenartsen nijpend worden. Dierenartsenpraktijken proberen kandidaten te lokken met wervende teksten over het fraaie landschap en de lage woninglasten in de krimpregio’s. Salariëring is vaak volgens de CAO, die beginnende dierenartsen meer dan 3000 euro bruto per maand garandeert en senioren bijna 6000 euro bruto per maand, exclusief onregelmatigheidstoeslagen. Maar om kandidaten te lokken wordt er soms ook meer betaald dan het CAO-loon. In het buitenland wordt ook meer geboden, blijkt uit internationale vacature sites.
Feminisering
Hoe verder verwijderd van het midden van het land, hoe belangrijker het is dat de partner werk kan vinden in dezelfde regio. Dat is vooral van belang als de partner een man is en dat is steeds vaker het geval. Want de feminisering van de dierenartsenopleiding aan de Diergeneeskundige Faculteit in Utrecht is misschien wel de belangrijkste reden waarom het moeilijk is om gespecialiseerde rundveedierenartsen te vinden, vertelt perswoordvoerder Annemarie Rozeboom van de KNMvD.
Vrouwelijke dierenartsen zijn minder vaak bereid om fulltime in dienst te treden en het fysiek soms zware werk op veehouderijen is voor vrouwen vaker een belemmering dan voor mannen. Maar bij de toelating tot de opleiding aan de Diergeneeskundige Faculteit worden vrouwen vaker ingeloot dan mannen, vanwege de leeftijd. Op 18 jarige leeftijd halen vrouwen gemiddeld hogere cijfers omdat ze serieuzer bezig zijn met hun toekomst dan mannen op die leeftijd. Om de trend te keren heeft de Diergeneeskundige Faculteit besloten studenten die bij de loting aangeven de opleiding tot landbouwhuisdierenarts te willen volgen, voorrang te geven. Vermoedelijk neemt door dit beleid het aantal mannen dat ingeloot wordt toe. De laatste jaren is de verhouding vrouw /man bij de toelating 80/20.
Schaalvergroting en buitenlandse ondernemingen
De toenemende schaarste in landbouwhuisdieren artsen werkt verdere schaalvergroting in de hand. Jonge dierenartsen ambiëren minder vaak het praktijkeigenaarschap. Ook kan de goodwill financiering lastig zijn. Grotere praktijken bieden bovendien schaalvoordelen, waardoor specialisatie kan plaatsvinden, de werktijden (nacht- en weekenddiensten) beter verdeeld kunnen worden en er meer overlegd kan worden tussen collega’s, blijkt uit een rapportage van de Rabobank, gepubliceerd in 2018.
Kleinere groepspraktijken werken steeds meer samen. Hierdoor is het mogelijk meer specialistische kennis te bieden. Een voorbeeld uit de praktijk is de keten DierenDokters. Ook buitenlandse ondernemingen tonen belangstelling in de Nederlandse markt. De grootste partijen zijn Evidensia, AniCura en CVS. In 2018 maakten ze ongeveer 20 tot 25 procent uit van de markt, met name in kleine huisdieren. In landbouwhuisdieren is hun aandeel kleiner. Dierenartspraktijk Lek & Linge is sinds enkele jaren onderdeel van de Evidensia groep.