Boeren protesteren opnieuw bij provinciehuis Den Haag

De boeren waren rond 07.30 uur bij het provinciehuis. Volgens onze verslaggever ter plaatse is de sfeer goed, wel is er veel politie op de been. Deze laatstgenoemde benoemt ook dat de sfeer goed is en dat er geen sprake is van 'overdreven risico'. Er staan zo'n 45 trekkers bij het provinciehuis. De provincie heeft luidsprekers buiten neergezet. De boeren konden zich echter niet helemaal vinden in de muziekkeuze van de provincie. „De boeren vroegen om 'boerensongs'. Daar werd binnen drie minuten gehoor aan gegeven”, stelt onze verslaggever. Er zijn vooral boeren uit Krimpenerwaard bij het protest aanwezig, bemerkt hij.

Zwaard van Damocles

Een van de boeren die aanwezig is bij het protest is melkveehouder Floor de Jong. „We zijn nog maar met 180 boeren in de Krimpenerwaard. We zijn een onafhankelijke groep en gingen vanmorgen met 45 trekkers om 6.00 uur de weg op. Op 16 oktober waren we met meer, zo'n 145 trekkers. We wilden het nu wat bescheidener doen. Ons doel is dat de provincie haar brief van oktober terugtrekt. Laat ze wachten tot 1 december als hopelijk de minister met een oplossing komt.”

Melkveehouder Gerard van der Hulst vindt ook dat de beleidsregels van 8 oktober van tafel moeten. „Als je de latente ruimte schrapt, is dat het zwaard van Damocles voor veel boeren.” Hij is de initiatiefnemer van de actie.

Bijdragen fracties Statenvergadering

GroenLinks-Statenlid Robert Klumpes stelt tijdens de Statenvergadering dat natuur en boeren geen schuld hebben maar dat 'boeren wel een deel van de oplossing zijn'. De partij ziet het het liefst dat boeren geholpen worden naar de transitie van kringlooplandbouw. Daarnaast moeten de rekenmodellen getoetst worden met echte metingen 'zodat de rekenmodellen beter worden', aldus de partij. GroenLinks vraagt het college om 'een concreet plan met bijbehorende middelen'.

Het CDA wil dat de stikstofnorm tijdelijk wordt verhoogd om 'tijd te kopen' voor een betere onderbouwing van de metingen en normen. „Daarnaast moeten we actief zoeken naar boeren die willen stoppen en hen daar vervolgens bij helpen”, vindt Statenlid Maurits de Haan. Hij benoemt daarbij dat de partij wel Natura 2000-gebieden wil behouden.

'Salderen onverstandig'

Carla van Viegen (Partij voor de Dieren) pleit voor meer natuur in de provincie. Daarnaast wil ze minder landbouw - en dan vooral minder intensieve veehouderij - en de ruimte die daarbij vrijkomt benutten voor natuur. Ze spreekt van een halvering van de veestapel. „We hebben nog steeds veel meer vee per oppervlak dan omringende landen.”

De SP kan zich vinden in het voorstel van GS dat er nu ligt. Wel heeft de partij aanvullingen. Zo vindt SP salderen onverstandig, stelt Frank Johan Hoogendam namens de partij. „We willen niet dat de agrarische sector de roetveegpiet is. Alle sectoren dragen bij. Ik mis de discussie over de industrie in Zuid-Holland. We moeten waken voor de macht van de grote jongens; ook de industrie moet een steentje bijdragen”, aldus Hoogendam.

PvdA noemt salderen 'creatief boekhouden'. „Het ondersteunen van boeren die over willen naar circulaire landbouw past ons goed”, zegt Evelyn Hijink namens de partij.

Toerisme meetellen

Metin Çelik van DENK stelt dat 'we in een complete chaos zijn beland'. De partij wil dat boeren bij natuurgebieden maximaal gecompenseerd worden. „Misschien is er maatwerk nodig in Zuid-Holland. We hebben hier relatief weinig boeren en veel natuur. Daarbij hebben veel boeren de gangbare landbouw al verlaten.”

Henk de Vree van de PVV vindt dat de overheid 'incompetent' is wat betreft dit onderwerp. „Controle op meetstations is er niet. Wij willen geen modellen en geen manipuleerbare metingen. We willden dat verstikkende regels worden geschrapt: die verstikken juist en niet de stikstof. Nederland is kapotgeregeld.” De partij dient vier moties in, te weten: 'Beleidsregels stikstof vandaag intrekken', 'Aanpassen rekenmethodes', 'Niet tornen aan bestaande rechten' en 'Handelswijze van College in de omgang met stikstof afkeuren'.

50PLUS pleit ervoor om ook toerisme als producent van stikstof mee te tellen. Statenlid Jaap Haasnoot noemt cruiseschepen als voorbeeld. Hij zegt dat de partij de conclusies van het Adviescollege Stikstofproblematiek 'aanvaardt'.

'Gezinnen lijden'

„We moeten ons het aantrekken dat gezinnen lijden onder de huidige regels”, vindt Jacco Schonewille, Statenlid CU/SGP. „Wij hechten er waarde aan geen schuldige aan te wijzen. Wij als politiek hebben keuzes gemaakt waardoor we terecht zijn gekomen in het nu. Het schrappen van boerenbedrijven is niet de oplossing. We moeten de rekening bij alle sectoren leggen en per gebied bekijken wat moet.”

Als laatste neemt Frederik Zevenbergen names de VVD het woord. „Wij zitten hier hoog en droog en buiten staan de boeren. Wij willen maatwerk en geen generieke oplossing maar wel gelijke regels.” Hij zegt dat de partij een nieuwe toetsing van de rekenmodellen wil omdat er twijfel over bestaat. „Pas als alle oplossingen per boer zijn bekeken en blijkt dat er geen andere mogelijkheden zijn, dan is stoppen op basis van vrijwilligheid een optie.”

'Lafjes'

Volgens gedeputeerde Jeannette Baljeu (VVD) worden de beleidsregels die er zijn gemaakt momenteel getoetst door een landsadvocaat. Ze pleit voor een gebiedsaanpak. „Daar is het college mee bezig. De manier waarop we dat gaan doen willen we in december helder hebben in een plan van aanpak. Dit is een plan in hoofdlijnen en daarna komt per gebied een analyse.”

Melkveehouder Van der Hulst vindt dat de gedeputeerde 'veel laat afhangen van de brief LNV die 1 december komt'. „Terwijl ze volgens de Natura 2000-wetgeving haar eigen afweging mag/moet maken. Lafjes dus. Het kennisniveau van de Statenleden is op FvD na matig. De PVV is op de hand van boeren. De traditionele boerenpartijen vind ik matig. De publieke tribune, waar zo'n twintig boeren op hebben plaatsgenomen, zijn daarin teleurgesteld”, aldus Ter Hulst.

Publiek tribune

Boeren mochten in eerste instantie tijdens de Statenvergadering niet plaatsnemen op de publieke tribune. Forum voor Democratie was hier niet over te spreken. „Ze kunnen buiten op een scherm kijken maar waar het om gaat is dat de mensen die gedupeerd worden door dit beleid, de gedeputeerde in de ogen willen kijken op het moment dat hij zijn beleid aan het verdedigen is. En ik begrijp dat dat de gedeputeerde niet goed uitkomt en dat de ambtenaar van de gedeputeerde heeft besloten - om de vergadering ordentelijk te laten verlopen - dat de publieke tribune voor het grootste deel gesloten blijft maar ik zeg zoals altijd 'natuurlijk kan niet iedereen een plek op de publieke tribune krijgen' maar er zijn nog heel veel lege plaatsen”, zei FvD-Statenlid Gideon van Meijeren tijdens de Statenvergadering. Hij wilde dat hierover gestemd werd.

De vergadering werd vervolgens geschorst en werd er overlegd met de boeren wie er nog naar binnen mag. Een kleine twintig minuten mochten er toch nog een aantal boeren naar binnen en werd de Statenvergadering hervat. Een groot deel van de zestig aanwezige boeren berustte erin dat ze in eerste instantie niet op de publieke tribune mochten, het andere deel is hier boos over omdat 'ze weer achter worden gesteld'. Het blijkt dat gisteren tegen de boeren is gezegd dat ze niet naar binnen konden vanwege verbouwingsperikelen maar dat bleek niet waar te zijn, aldus onze verslaggever. Vervolgens is er tegen de boeren gezegd er te weinig plekken zijn op de publieke tribune. Ook dat is niet waar volgens onze verslaggever.

Aanwezige boeren vinden dat FvD en PVV het protest van vandaag steunen. „Andere partijen hebben veel begrip zoals het CDA en VVD maar handelen er nog niet naar”, stellen ze.

Statenvergadering

De extra Statenvergadering is op verzoek van de fracties van Forum voor Democratie en D66 uitgeschreven. Tijdens de vergadering, die om 10.00 uur is gestart, wordt onder andere de brief van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten over de stand van zaken van het stikstofdossier en de beleidsregel omtrent 'intern en extern salderen' besproken. Een ander bespreekstuk is de brief van LTO Noord regio West. De land- en tuinbouworganisatie vraagt in deze brief het College de beleidsregels in te trekken en samen te komen tot 'gedragen spelregels die wel bijdragen aan een oplssing van de door de agrarische sector gevoelde problemen.'

Ook de brief 'Zwaai de jonge boeren niet uit' van het Hollands Agrarisch Jongeren Kontakt komt aan bod. In deze brief spreekt het HAJK haar zorgen uit over de beleidsregels voor intern en extern salderen. 'De jonge boeren hebben bewegingsvrijheid en vertrouwen nodig. Met het huidige beleid wordt dit ons onmogelijk gemaakt. Wij, jonge boeren, de voedselmakers van de toekomst, worden Nederland uitgezwaaid', schrijft het HAJK.