Coöperatie Collectief Hoeksche Waard wil maatwerk leveren bij het akkerrandenbeheer

De ontheffing die de CCHW kan verlenen is er om er voor te zorgen dat de akkerranden niet te vroeg weg worden gehaald. „De akkerranden zijn onderdeel van agrarisch natuurbeheer”, vertelt Janneke Zevenbergen, voorzitter van de CCHW. „We doen ons best boeren daarbij te helpen, de boeren krijgen ook een vergoeding voor de akkerranden. Daar hoort ook een prestatie tegenover te staan en is het niet juist als boeren de akkerranden te vroeg weghalen.”

Akkerranden laten staan met een reden

Het werk om de akkerranden langer te laten staan, doet CCHW niet voor zichzelf, maar vooral voor meer natuur op boerenland. Doortrekkende vogels vinden bijvoorbeeld onderweg voer in de akkerrand en de akkerrand vormt een buffer langs de sloot. Boeren die een 1-jarige kruidenrijke bloemenrand laten staan tot 1 maart krijgen bovendien nog een kleine bonus op de vergoeding.

De RVO controleert de regels voor het agrarisch natuurbeheer. „Dat is het uitvoeringsorgaan voor agrarisch natuurbeheer”, legt Zevenbergen uit. „Vanuit hen zitten we ook aan regels verbonden en de NVWA voert in opdracht van de RVO de controle in het veld uit. De regel daar is dat de akkerrand tot in ieder geval 15 augustus moet blijven staan.” De Hoeksche Waardse regel is 1 oktober, maar vanaf 15 augustus kunnen we ontheffing verlenen om een akkerrand eerder te ruimen. We doen dat bijvoorbeeld wanneer de kwaliteit van de akkerrand minder is geworden en er een nieuwe rand wordt ingezaaid of wanneer het door egalisering van het perceel nodig is om de akkerrand opnieuw in te zaaien. De datum van 15 augustus was eerst 1 september, maar dat was volgens het CCHW te laat. „Het beheer van akkerranden is best lastig”, zegt Zevenbergen. „De onkruiddruk is best hoog. Als je de akkerrand al eerder dan 1 september mag ruimen, dan kun je de grond de tijd geven om een goed zaaibed te maken. Daar begint het mee”, legt Zevenbergen uit. „Een goede akkerrand begint bij een goed zaaibed.”

Maatwerk

Dat de akkerranden tot 1 oktober moeten blijven staan is een regel die voor onze coöperatie geldt. We vinden zelf dat het jammer is om ze al eerder weg te halen, omdat de randen dan nog functie hebben, maar we wegen de belangen af”, stelt Zevenbergen. „Dat gaat tussen agrarische en ecologische belangen. Als boeren moeten egaliseren na de oogst en dat belang is groot, dan ontlenen we daar toestemming voor, vaak met de voorwaarde dat de akkerrand opnieuw wordt ingezaaid. Met het systeem van ontheffingen kunnen we maatwerk leveren. Die ontheffingen kunnen ook betrekking hebben op andere Hoeksche Waardse regels voor het akkerrandenbeheer, zoals het maaien. Niet iedere situatie is immers gelijk. De kwaliteit van de akkerrand vormt voor ons daarbij een belangrijk uitgangspunt”.

Volgens Zevenbergen werkt agrarisch natuurbeheer alleen als zowel boeren als natuur meebewegen. „We moeten maatwerk kunnen leveren, anders werkt het niet. Als boeren het onderspit delven, dan heeft het geen zin.”

Boete

Boeren die zonder ontheffing de akkerrand toch ruimen, riskeren een boeten van het CCHW. De boeren houden zich dan niet aan de overeenkomst die ze met de coöperatie hebben afgesloten om de randen tot 1 oktober in stand te houden. „Als ze dat doen vóór 15 augustus, dan kunnen wij gekort worden op de vergoeding die wij hiervoor van uit de RVO krijgen. Dus daarvoor mag sowieso niets geruimd worden”, zegt Zevenbergen. „Als boeren dat tussen 15 augustus en 1 oktober doen zonder ontheffing, dan kunnen wij boeren ook korten op de vergoeding die zij krijgen voor de akkerrand. Dat doen we omdat de regels in het contract niet worden nageleefd en de CCHW kosten maakt voor de aanleg van de randen”, legt Zevenbergen uit.

Boetes worden volgens het CCHW niet vaak opgelegd omdat de meeste boeren zich houden aan het het contract dat ze met de CCHW hebben afgesloten.