LTO Noord: Landbouwgrond in Utrecht kunnen we niet verliezen

„We gaan onderzoeken wat nodig is om een boer te verleiden om anders te gaan boeren zonder dat ze daarvoor landbouwgrond moeten opofferen”, zegt Bert van Donselaar, voorzitter van LTO Noord Utrecht. „De landbouwgrond in de provincie kunnen we echt niet verliezen. We zullen dus met elkaar aan de bak moeten om dezelfde vierkante meters te gebruiken voor verschillende functies. Er is gewoon niet meer ruimte in de provincie.”

Tijdens het ‘Groene contour-project’ wil LTO Noord niet alleen bekijken hoe boeren kunnen bijdragen aan de realisatie van natuur- en landschapsdoelen maar ook inzetten op rendabele en toekomstbestendige agrarische verdienmodellen. Hiervoor gaat de organisatie ‘ontwikkelscenario’s’ opstellen. Hoe deze eruit gaan zien, kan Van Donselaar nog niet zeggen. „Maar ik ben heel nieuwsgierig naar waar we tegenaan gaan lopen.” Het project heeft een looptijd van twee jaar.

Geen financiële middelen

Het ‘Groene contour-project’ is een van de deelprojecten die naar aanleiding van het ‘Actieplan Duurzame Landbouw met Natuur’ zijn opgezet. Dit actieplan werd eind 2017 gepresenteerd door Natuur- en Milieufederatie Utrecht, LTO Noord, Utrechts Particulier Grondbezit en Landschap Erfgoed Utrecht.

In 2011 zijn al afspraken gemaakt over de Groene contour in het Akkoord van Utrecht, dat onder meer LTO Noord ondertekende. In dit akkoord werd onder andere afgesproken dat er in gebieden van de Groene contour nieuwe natuur, 3.000 hectare in totaal, gerealiseerd kan worden maar dat er vanuit de provincie hiervoor geen financiële middelen beschikbaar zijn. Deze natuur zou met anderen vormen van financiering moeten worden ontwikkeld, zoals particuliere initiatieven.

Waardevermindering

Volgens Van Donselaar is er sinds de ondertekening van het akkoord van die 3.000 hectare nog geen 100 hectare gerealiseerd. Hij vermoedt dat dit komt omdat er nog geen ‘geschikt verdienmodel’ is gevonden. „Boeren moeten echt op vrijwillige basis meedoen en wanneer zij landbouwgrond natuur maken, krijgen ze te maken met waardevermindering van de grond. Deze waardevermindering wordt niet gecompenseerd.”

Het nieuwe plan van de provincie om 12 miljoen euro te reserveren voor een extra impuls om 400 hectare natuur in de Groene contour te realiseren, roept vragen op bij Van Donselaar. „Ik begrijp niet helemaal hoe de provincie dat voor zich ziet. Dat zou dan 30.000 euro per hectare betekenen. Daarvoor kun je van landbouwgrond geen natuur maken”, vindt hij. Pachtconstructies zijn volgens Van Donselaar ook een aandachtspunt binnen het onderzoek. „Contracten voor agrarisch natuurbeheer kun je nu maar voor zes jaar afsluiten. Dat is slecht voor de continuïteit. Bij grond hoort een lange termijn verdienmodel dus moet je boeren ook zekerheid kunnen bieden voor lange termijn.”