Fotoserie: Vernatting veenweiden tegen bodemdaling

Pieter Winsemius, voormalig minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, heeft maandag een werkbezoek gebracht aan het westelijk veenweidegebied. Winsemius, die zich tegenwoordig bezighoudt met milieu en klimaat, was in gezelschap van onder meer burgemeester Christiaan van der Kamp van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk en hoogheemraad (tevens boer) Bert de Groot van Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden.

Bij het Veenweiden Innovatiecentrum te Zegveld verdiepte het gezelschap zich in vraagstukken en oplossingen voor de veenweiden naar aanleiding van onderzoek op veengrond in relatie tot bodemdaling en waterbeheer. Op de foto’s zijn zij te gast bij melkveehouder Jan Scherpenzeel die meedoet aan de pilot ‘Vernatting veenweiden met behulp van drukdrainage’ in polder Spengen bij Kockengen (UT). De drukdrainageproef duurt tot en met 2020.

Er doen zeven boeren aan mee met in totaal 55 hectare. Er wordt nauw samengewerkt tussen boeren en het waterschap. Het waterschap meet en de boeren houden ervaringen bij. De ervaringen worden regelmatig uitgewisseld. De boeren hebben geholpen met het doorontwikkelen naar drukdrainage. Drukdrainage wil zeggen dat het grondwaterpeil los van het slootpeil geregeld kan worden. In Spengen is afgelopen zomer gestuurd op een grondwaterstand van 40 centimeter. Het is het grootste drukdrainageproject van Nederland.

Pieter Winsemius laat zich door boer en hoogheemraad Bert de Groot informeren over de stand van het grondwater en de proef met drukdrainage in de polder Spengen. „Gelukkig is het niet meer de vraag óf we iets moeten doen aan de bodemdaling, maar dat is doorgedrongen dát we dit moeten. En de vraag dus al wordt gesteld hóe dan.”

Van links naar rechts burgemeester Van der Kamp, melkveehouder Jan Scherpenzeel en Pieter Winsemius, uiterst rechts Bert de Groot. „We hebben altijd een Malle Eppie nodig die begint. Maar nog belangrijker is de eerste die zijn voorbeeld volgt.” Scherpenzeel is sceptisch, maar doet toch mee aan de proef. „Het wordt er allemaal niet gemakkelijker op.”

De pomp in het veenweidegebied op het land van Jan Scherpenzeel zorgt voor een constant waterpeil middels deze vorm van onderwaterdrainage. Scherpenzeel is echter al van kinds af gewend aan het niveau van 40 centimeter en vreest, omdat hij de buffer (als gewoonlijk in de zomer het water zakt tot 70 centimeter onder het maaiveld) kwijtraakt, dat hij juist minder flexibel wordt als de sponzige bodem niet meer kan opnemen in de herfst. „Dan moet het vee vroeger op stal, en dat kost geld.”

Iedere paar minuten slaat de pomp aan en stroomt water van onder de weide naar de sloot. De frequentie hiervan is afhankelijk van het peil onder de weide. „De zonnepanelen die de pomp van stroom voorzien functioneren nog niet; de kleine windmolen al wel.” Er vindt een discussie plaats over kwalijke grote zware machines met mest. „Maar is dit eigenlijk wel nodig als bijvoorbeeld mogelijk wordt gemaakt dat men, als boer, land van de buurman kan kopen? Dáár moeten we aan werken!”

Winsemius wil op de eerste plaats CO2 vasthouden, maar niet zonder dat (zijn tweede doel) de boer fatsoenlijk kan blijven boeren, en hij wil er nog een derde aan toevoegen, en dat is vergroting en of behoud van biodiversiteit. Hij hoopt tevens op grootschaliger proeven in het kader van bodemdaling.

Winsemius (links op de foto) neemt de opgedane kennis uit eerste hand mee ‘naar de bobo’s die over klimaat praten, waarvan ik er eentje ben’ en benadrukt dat het boerenbedrijf serieus moet kunnen blijven functioneren, want ‘het mag beslist niet een soort speeltuin worden’.

Melkveehouder Scherpenzeel is gewend aan de hoge waterstand in de polder rond zijn bedrijf. Het gezelschap zegt eigenlijk meer ‘gemopper’ of lastigere vragen te horen van boeren die hun bedrijf hebben met water op 60 tot 70 centimeter diepte. Winsemius vraagt of er kan worden ‘gespeeld’ met het peil. Dit wordt volmondig bevestigd door de hoogheemraad en boer in het gezelschap. „Zelfs per bedrijf kan men sturen. Deze vrijheid geeft het waterschap.”

Het waterschap hamert erop dat het van groot belang is de boeren actief bij het probleem van de bodemdaling te betrekken. Intussen deelt aan het eind van zijn bezoek Pieter Winsemius boeken van eigen hand uit over de link tussen Cruijff, goed leiderschap en het bedrijfsleven. Dat we daar allemaal ons voordeel mee kunnen doen als we succes willen hebben.

Tekst: Ruth van Schriek

Na van alles gedaan en gezien te hebben, teruggekeerd naar de Achterhoek. En bijna terug naar de boerderij waar ze opgroeide. Na jaren als eindredacteur voor de kranten en magazines van Agrio gewerkt te hebben, trok ze zelf de laarzen aan. Met camera, pen en papier op weg naar boeren, om met veel belangstelling hun altijd interessante verhaal te horen. En dit bij thuiskomst op te schrijven.

Beeld: Ruth van Schriek

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Sloot dit artikel goed aan bij jouw behoefte? Wellicht is/zijn de volgende site(s) dan ook interressant voor jou:

Alles over de melkveehouderij, economische ontwikkelingen, beleidsonderwerpen, huisvesting, mechanisatie, voeding, gezondheid, voeding en fokkerij op Melkvee.nl

Subcategorieën

Fotoserie: Vernatting veenweiden tegen bodemdaling

Tekst: Ruth van Schriek

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Praat mee

Nieuwsbrief

Fotoserie: Vernatting veenweiden tegen bodemdaling

Tekst: Ruth van Schriek

Deel dit artikel

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Praat mee

Nieuwsbrief