'Sneller kunnen schakelen door zelf voer te mengen'

Bertus Verbeek (46) heeft samen met zijn vrouw Dikky (46) in Woudenberg een leghennenbedrijf met ongeveer 150.000 leghennen van drie leeftijden in drie stallen. De Utrechtse pluimveehouders hebben twee parttime medewerkers in dienst. Verbeek is gastspreker op de Pluimveeweb thema-avond Voeding op woensdagavond 16 maart in Barneveld. Verbeek wil de bezoekers een evenwichtig verhaal vertellen over zijn ervaringen met eigen voer mengen.

Om de voerkosten te drukken, startte de leghennenhouder in de jaren negentig met het mengen van CCM (Corn Cob Mix) door het kernvoer. In 2006 bouwde hij een nieuwe scharrelstal en een voerkeuken om zelf voer te kunnen mengen. Een blaassysteem transporteert het voer vanuit de voerkeuken naar de stallen.

Samenstelling

De afgelopen jaren voerde hij ongeveer 35 procent ma, 15 procent tarwe, 12 procent soja, 5 procent kalkstenen en afhankelijk van de prijs nog 15 tot 35 procent kernvoer. Hier voegt hij nog ongeveer 2 procent sojaolie aan toe. Als het kernvoer goedkoper wordt, is het vaak interessanter om meer kernvoer te voeren, licht hij toe.

Hij stopte een paar jaar geleden met het voeren van CCM. Dat werd te duur. Het was veel goedkoper om buitenlandse ma uit bijvoorbeeld Frankrijk of de Oekrae aan te kopen dan Nederlandse CCM.

Forse investering

Voor de opslag van de grondstoffen en kern beschikt de Utrechter over zeven silos met een capaciteit van 350 ton. Inclusief silos kostte de voerkeuken me in 2006 180.000 tot 200.000 euro. Daarbij beschikte hij al over een loods waar de voerkeuken staat. De leghennenhouder verwacht dat de investering nu ongeveer hetzelfde zou zijn.

Verbeek is het niet eens met veehouders die zeggen dat er 2 euro per 100 kilo te besparen is door zelf te mengen. Naast de investering in de voerkeuken komen ook nog de kosten voor het onderhoud. Voor beide samen reken ik zeker 1 euro per 100 kilo.

Daarbij komen ook nog de stroomkosten van ongeveer 10 eurocent. Als alles goed loopt, kan ik 0,90 euro besparen per 100 kilo. Maar dan heb ik mijn eigen arbeid niet meegerekend. Verbeek schat dat hij, afhankelijk van de storingen, twee tot tien uur per week bezig is met zelf mengen.

Alert op inkoop

Om kosten te kunnen besparen, moet Verbeek op het juiste moment voor een interessante prijs de juiste hoeveelheid grondstoffen inkopen. Ik heb vrijwel dagelijks contact met grondstofhandelaren en mengvoerfabrikanten en volg de graanmarkten in Chicago en Parijs op de voet. Al geeft dat volgens hem nog geen garanties. Soms heb je het achteraf goed gedaan en soms ook niet; dan kost het duizenden euros.

De leghennenhouder koopt een gedeelte van zijn grondstoffen in voorkoop. Het hangt af van de grondstofprijzen die verder interessant lijken. Dit is wel speculatief, maar hier zijn de grootste klappers te maken. En helaas ook de grootste verliezen.

Ongeschoonde grondstoffen

Naast handelsvoordeel biedt het ook logistieke voordelen. We voeren de grondstoffen direct aan op ons bedrijf. Ze worden niet in een voerfabriek door het voer gemengd of geschoond, licht de leghennenhouder toe.

Geschoonde grondstoffen kopen is in ons geval niet interessant; dan ben je het financie voordeel kwijt. Al geeft hij toe dat er ook nadelen zitten aan ongeschoonde grondstoffen. Er is altijd wel wat. Zoals ma met te veel bruine korrels of tarwe met te veel stof en kaf. Daardoor heeft Verbeek wekelijks en soms zelfs dagelijks storingen die hij dan moet verhelpen.

Ik heb gelukkig een medewerker in dienst die technisch is aangelegd en ook storingen kan verhelpen. Het aanpassen van de samenstelling doet hij altijd zelf. Dan kan ik achteraf niemand de schuld geven als het fout is gegaan. De samenstellingen maakt hij altijd in overleg met de voerfabrikant die het kernvoer levert.

Geen koopjes

Vanwege het grote aantal storingen van de walsenstoel, schakelde de pluimveehouder over op een hamermolen om de grondstoffen te malen. Met een hamermolen krijg je een minder gelijkmatige structuur van de grondstoffen dan met een walsenstoel. Daarom ben ik benieuwd hoe het straks gaat als ik onbehandelde hennen met hele snavels moet houden.

De pluimveehouder leerde in al die jaren dat hij niet in moet gaan op koopjes. Vroeger deed ik dat soms weleens en dan ontving ik bijvoorbeeld ma met allemaal bruine korrels of breukmais. Maar nu weet ik dat er genoeg rommel te koop is.

Volgens Verbeek is zelf voer mengen niet voor iedere pluimveehouder interessant. Je bedrijf moet een bepaalde omvang hebben zodat je grote hoeveelheden voer maakt en de investering in de voerkeuken terug kunt verdienen. Ook moet je interesse hebben in de grondstofhandel en in voersamenstellingen.

Stellingencarrousel

De thema-avond Voeding begint om 19.00 uur met workshops over voeding. Om 21.00 uur start het laatste officie onderdeel van de thema-avond met de stellingencarrousel. Aan de hand van stellingen die zijn aangedragen door Pluimveeweb gaan verschillende in voeding gespecialiseerde bedrijven in gesprek met de bezoekers. Aanwezig zijn: AgruniekRijnvallei, De Heus, ForFarmers, P. Bos Veevoeders,Global Food en Elanco.

Avondprogramma:
18.45 - 19.00 uur ontvangst met koffie en thee
19.00 - 20.00 uur presentatie door pluimveehouder Bertus Verbeek
20.00 - 22.00 uur workshop grondstoffen en stellingencarrousel
22.15 - 00.00 uur Barpraat met een drankje en kiphapje

De Pluimveeweb thema-avond Voeding is woensdagavond 16 maart bij PTC+, Barnseweg 3, 3771 RN in Barneveld. De toegang voor pluimveehouders is gratis. Aanmelden kan hier.