Buitenland lonkt volgens NAJK voor jonge boeren door vastlopend stikstofbeleid
NAJK maakt zich zorgen over het gebrek aan perspectief voor jonge boeren. Daarnaast baart de vastlopende vergunningverlening zorgen, omdat die essentieel is om bedrijven te legaliseren, te verduurzamen en verder te ontwikkelen. „Zonder vergunningen kunnen jonge boeren namelijk niet legaliseren en/of geen investeringen doen in bijvoorbeeld emissiereductie, klimaatmaatregelen of het verbeteren van waterkwaliteit”, aldus Roy Meijer, voorzitter NAJK, naar aanleiding van de Greenpeace-uitspraak van vorige week en die van de Raad van State in december. „Dit leidt tot stagnatie in verduurzaming, terwijl boeren juist bereid zijn om te investeren in toekomstbestendige oplossingen en een rendabel bedrijf.”
Emissiegerichte aanpak
Volgens het NAJK omarmt het kabinet de gedachte van een op emissiegerichte aanpak in haar regeerprogramma en beleidsbrieven. De jonge boeren zijn daar positief over. „Als sector kunnen we alleen worden afgerekend op iets waar we zelf invloed op hebben en dat is onze emissie”, aldus Meijer. „Daarom moet het stikstofbeleid op de schop, want dat is nu gebaseerd op stikstofdepositie.” Het nieuwe stikstofbeleid moet volgens NAJK zorgen voor legalisering van PAS-melders en interimmers. „Daarnaast moet vergunningverlening weer mogelijk worden, zodat jonge veehouders aan de slag kunnen met emissiereductie.”
Jaar van de waarheid
2025 wordt een cruciaal jaar voor de agrarische sector, en voor jonge boeren in het bijzonder, stelt het NAJK. „De urgentie om duidelijke keuzes te maken en met uitvoerbaar beleid te komen is groter dan ooit. Zonder die duidelijkheid dreigen jonge ondernemers een toekomst elders te overwegen en dat zeer begrijpelijk”, zegt Meijer. „We moeten dan wel beseffen dat we de toekomst van onze vergrijzende sector daarmee ongelofelijk op het spel zetten. Het kabinet heeft alle ruimte hier wat aan te doen en samen met de coalitiepartijen zijn zij nu aan zet. Komt hier wat haalbaars uit, dan kunnen wij ook onze schouders eronder zetten.”
Op NPO Radio 1
Meijer lichtte de zorgen van jonge boeren ook toe in het radioprogramma Dit is de Dag op NPO Radio 1. Hierin gaf hij aan dat de uitspraak van de Raad van State voor de kerst pijnlijker was, omdat deze uitspraak de gehele vergunningverlening stil legde. „Als je wilde intern salderen of extern salderen, dan ging dat vanaf dat moment niet meer door”, licht Meijer toe. Vervolgens kwam de rechtszaak van Greenpeace aan de orde. Daarover gaf Meijer aan dat hij niet verrast was over de uitspraak van de rechter die inhoud dat de overheid het in de stikstofwet door haar zelf vastgestelde doel in 2030 moet halen. Ook stelde Meijer dat sturen op enkel stikstofdepositie een heilloze weg is, maar sturen op emissie is de enige uitweg. Als uitsmijter gaf Meijer mee dat jonge veehouders moeten weten wat ze moeten doen op hun erf, zodat ze aan de slag kunnen. „Die duidelijkheid is nodig binnen nu en een jaar. Zo niet, dan lonkt het buitenland”, meldt Meijer ter besluit.
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel