Urgenda start pilot met onderzaaien van klavers in graan

Urgenda spreekt van een ‘vergeten landbouwmethode’, die (kunst)mestgebruik reduceert en de bodem verbetert. Volgens de organisatie is er veel animo in de akkerbouw. Afgelopen jaar werkte Urgenda samen met landbouwadviseur Sander Bernaerts en vogelexpert Ben Koks aan een onderzoek naar de mogelijkheden om klavers in te zaaien onder gangbaar graan. Twintig akkerbouwers, waaronder twee proefbedrijven, deden mee. De resultaten waren dusdanig positief dat de mengsels nu met korting via de campagne 1001ha worden aangeboden aan akkerbouwers in het hele land.

Onderzaai heeft verschillende voordelen

Het onderzaaien van klavers in graan wordt in de biologische landbouw al veel toegepast. Gangbare graantelers houden zich volgens Urgenda tot dusver afzijdig, met de motivatie dat men denkt dat het niet kan. Klavers zijn namelijk gevoelig voor de meeste herbiciden en het graan staat dichter op elkaar in vergelijking met andere gewassen, waardoor ze minder licht krijgen. Toch spreekt Urgenda van een aantal grote voordelen, voor de teler, de bodem en akkervogels. ‘Voor de boer betekent het minder bewerking van het land, reductie in (kunst)mestgebruik en een gezondere bodem. Voor akkervogels is het graanstoppelveld met het klavermengsel een cruciaal landschap voor akkervogels waar zij veel voedsel vinden en zich kunnen verschuilen’, zo stelt Urgenda in een schrijven aan de pers.

Twintig akkerbouwers experimenteerden met onderzaai van klavers

De proef bij twintig akkerbouwers werd in 2023-2024 uitgevoerd. Er is geëxperimenteerd met zaaitijdstip en verschillende herbiciden. ‘Hoewel het niet overal lukte, is iedereen enthousiast en is er veel geleerd. Het enthousiasme bleek wel toen er honderd akkerbouwers op 14 januari een webinar volgden, waarin de belangrijkste lessen uit de pilot werden gepresenteerd.’

Campagne 1001ha

De proef wordt uitgevoerd onder de paraplu van de campagne 1001ha. Die moet agrariërs oplossingen bieden om te werken aan stikstofreductie en biodiversiteitsherstel. De kortingscampagne 1001ha heeft al 1.800 melkveehouders laten experimenteren met kruidenrijk grasland. Drie kwart van de boeren wil hier mee verder. Volgens Urgenda met de motivatie dat de boeren merken dat de melkopbrengst gelijk blijft met 500 kilogram minder stikstof, 1.000 kilogram minder CO2 uitstoot en meer biodiversiteit.

Ook zaaiden via de campagne al 500 akkerbouwers biodiverse groenbemestermengsels en plantten volgende week 180 boeren ruim 27.000 bomen.

Akkerbouwers die geïnteresseerd zijn, kunnen de mengsels op de website van 1001ha bestellen.