Fokken met grutto’s volgens Vogelbescherming zinloos om soort te redden

Volgens Vogelbescherming Nederland is het fokken van grutto’s niet de oplossing om de soort in stand te houden. ‘De grutto heeft grotere en betere broedgebieden nodig. Grutto’s fokken is een schijnoplossing’, aldus de Vogelbescherming. Zij reageert daarmee op het plan van Rummenie, die in een Kamerbrief had aangegeven dat volgens hem het fokken en grutto’s een van de opties was. Dit voorstel is vervolgens 4 december in de Kamercommissie besproken.

Nederland doet onvoldoende

Deze zomer startte de Europese Commissie een inbreukprocedure tegen Nederland wegens het onvoldoende beschermen van de grutto en andere weidevogels. Zo licht de Vogelbescherming verder toe. ‘Dit betekent dat de Nederlandse overheid met een deugdelijk plan moet komen over hoe de achteruitgang van deze groep vogels wordt tegengegaan en het aantal broedende weidevogels weer gaat toenemen.’

Afgelopen week stuurde staatssecretaris Rummenie zijn reactie naar de Europese Commissie, zo weet de Vogelbescherming. ‘De precieze inhoud is vertrouwelijk, maar inmiddels is duidelijk dat er wordt onderzocht of het fokken van grutto’s een onderdeel kan vormen van dit plan. In het debat noemde de staatssecretaris het voornemen ‘out of the box’, maar gaf hij ook aan dat Nederland hier ‘specialist’ in is ‘dankzij onze fantastische pluimveehouderij’.’

Kunstmatig uitgebroed

Volgens de Vogelbescherming werkt het fokken als volgt: ‘Eieren van grutto’s worden in dit plan uit de nesten van broedende grutto’s in kwetsbare gebieden gehaald, vervolgens kunstmatig uitgebroed en de jongen worden weer uitgezet als ze vliegwaardig zijn, zodat deze minder kwetsbaar zijn voor predatie, aldus de staatssecretaris.’

Zinloos

Volgens de Vogelbescherming werkt deze methode absoluut niet. ‘Jonge vogels in gevangenschap grootbrengen en vrijlaten is zinloos als ze geen schuilplaats of voedsel hebben om te overleven en zich voort te planten’, stelt Karsten Schipperheijn, directeur van Vogelbescherming. ‘De oorzaken van de achteruitgang van de grutto en andere bedreigde weidevogels zoals de kievit worden hiermee niet opgelost. Het verdwijnen van geschikt broedgebied door intensieve landbouw en verkleining van het leefgebied vormen de belangrijkste achterliggende oorzaken. Een goed broedgebied helpt bovendien om de predatiedruk te verlagen. Herstel van voldoende geschikt leefgebied is daarom een basisvoorwaarde voor herstel van de gruttopopulatie.’

Vergunning vereist

De staatssecretaris lijkt volgens de Vogelbescherming ook te vergeten dat voor het rapen van eieren en het uitzetten van in gevangenschap grootgebrachte grutto’s en andere inheemse vogelsoorten een vergunning nodig is. ‘Die wordt alleen onder strikte voorwaarden verleend. De wet vereist onder andere dat er geen alternatieve oplossingen voor het herstel van de soort bestaan, dat het herstel van de soort of het ecosysteem binnen 20 jaar onwaarschijnlijk is of dat er dringende ecologische redenen zijn om niet te wachten op dit herstel. Bovendien moet er voldoende kans zijn dat de herintroductie resulteert in een duurzame populatie. De Vogelbescherming betwijfelt of het plan om grutto’s te fokken en uit te zetten kan voldoen aan deze wettelijke vereisten.’

Bescherming broedgebieden

Het is noodzakelijk dat broedgebieden van de grutto en andere weidevogels beter worden beschermd, stelt de Vogelbescherming. ‘Onder de noemer ‘gebrek aan ruimte’ gaf staatssecretaris Rummenie tijdens het debat echter aan bewust geen nieuwe Natura 2000-gebieden aan te wijzen voor weidevogels, maar alleen te kiezen voor de aanwijzing van bestaande Natura 2000-gebieden voor weidevogels.’ De Vogelbescherming voorziet dat de Europese Commissie hier geen genoegen mee neemt. ‘De Vogelrichtlijn vereist dat gebieden waar de grootste concentraties grutto’s voorkomen, worden aangewezen als Natura 2000-gebieden. Dat zijn de kerngebieden van de grutto’s die zich grotendeels buiten bestaande Natura 2000-gebieden bevinden.’