PBL waarschuwt: nieuwe derogatie leidt tot missen klimaatdoelen

Met het huidige beleid ligt Nederland op koers voor een broeikasgasemissiereductie van 44 tot 52 procent in 2030, in plaats van de afgesproken 55 procent. De raming is pessimistischer dan die van een jaar eerder, vanwege vertragingen in de uitvoering. Zo komt de productie van groene waterstof langzamer op gang dan verwacht en was er een vertraging in het aanleggen van windparken op zee. Geagendeerd beleid van het nieuwe kabinet helpt volgens het nieuwe kabinet ook niet om dit te versnellen.

Het betreft hier beleidsveranderingen in veel sectoren, zoals in de industrie, waar eerdere afspraken niet de gewenste resultaten opleveren, en mobiliteit, met de afschaffing van subsidies voor elektrische auto’s en de voorgenomen snelheidsverhoging naar 130 kilometer per uur waar dat kan.

Derogatie

Ook een hernieuwde toekenning van derogatie waar het kabinet naar streeft, zal volgens het PLB zorgen voor meer uitstoot van broeikasgassen. Het vervallen van de derogatie zou leiden tot een krimp van de melkveestapel, waardoor er minder koeien zijn die methaan uitstoten. Het PBL had een afname van ongeveer 18 procent ingeschat, maar als het minister Wiersma lukt om een nieuwe derogatie te verkrijgen zal die krimp, waar in eerdere ramingen van was uitgegaan, niet plaatsvinden. Ook de toelating van Renure zal ertoe leiden dat de veerstapel minder snel krimpt dan in eerdere ramingen was aangenomen.

Nederland heeft als doelstelling om in 2030 een 30 procent lagere methaanemissie te hebben dan in 2020. In dat jaar stootte Nederland 19,4 megaton methaan uit, waarvan 14,5 megaton uit de landbouwsector kwam. Met eerder vastgesteld beleid zouden methaanemissies in 2030 uitkomen op 15,8 megaton, waarvan 12,1 megaton uit de landbouw komt. Daarmee blijft Nederland met een forse restopgave zitten: om de doelstelling te halen zou de uitstoot met nog eens 2,2 megaton omlaag moeten gaan. Maar een nieuwe derogatie zou er juist toe leiden dat de uitstoot in 2030 met 1,3 megaton stijgt ten opzichte van het eerder verwachte resultaat.

Onzekerheden

Tegelijk geeft het PBL aan dat er nog allerlei onzekerheden in de raming zitten. Zo is het niet zeker of Nederland een derogatie krijgt, en onder welke voorwaarden dat is. Ook de effecten van de door het kabinet aangekondigde grote beëindigingsregeling zijn nog niet bekend. Verder is het PBL er in de ramingen van uitgegaan dat de mestexport fors zal toenemen, maar of dat inderdaad gebeurt hangt af van de prijzen, de capaciteit van bij mestverwerkers, en de afzetmogelijkheden in het buitenland.

Nog een onzekerheid is het effect van voeradditieven die de methaanuitstoot bij melkvee met 20 tot 30 procent zou kunnen verlagen. Op dit moment worden die additieven enkel in pilots gebruikt, vertelt het PBL, maar als melkveehouders deze middelen op grote schaal zouden toepassen zou dat leiden tot een aanzienlijke verlaging van de methaanuitstoot.