Prijs landbouwgrond voor het eerst boven de 80.000 euro
De sterke vraag komt aan de ene kant uit de sector zelf, nu boeren door het verlies van derogatie op zoek zijn naar mestplaatsingsruimte. Maar ook van buiten blijft de vraag hoog, want grond blijft nodig voor woningbouwprojecten, infrastructuur, duurzame energie of als belegging.
De prijs van akkerbouwgrond is dit jaar tot nu toe 94.000 euro per hectare, terwijl een hectare grasland gemiddeld 75.000 euro kost.
Jos Ebbers, NVM-vakgroepvoorzitter Agrarisch en Landelijk, voorspelt dat de grondmarkt dynamisch blijft. „Losse grond is gewild en wordt vlot verkocht. Vooral grote percelen liggen goed in de markt.” Hij verwacht dat het aantal gehele bedrijven dat te koop wordt aangeboden, zal toenemen.
Melkveesector: verlies derogatie zet grondmarkt onder druk
In het eerste half jaar van 2024 zijn 41 melkveebedrijven verkocht, meldt de NVM; negen meer dan in dezelfde periode vorig jaar. En dat terwijl het aantal bedrijven dat te koop werd aangeboden in diezelfde period is gedaald van 52 in 2023 naar 38 in dit jaar. De stijging van het aantal verkopen verklaart de NVM door de afbouw van de derogatieregeling, waardoor boeren op zoek zijn naar extra grond om mest op uit te kunnen rijden, terwijl de daling van het aanbod komt door de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties. Deze combinatie van een stijgende vraag en een dalend aanbod zorgt voor stijgende prijzen, voor grond en voor gebouwen.
Intensieve veehouderij: aantal verkopen blijft laag
In de intensieve veehouderij (varkens, pluimvee, vleeskalveren) blijft het aantal verkopen laag. In de eerste helft 2024 zijn slechts 10 bedrijven verkocht, het minst sinds 2010. Het gaat om drie varkensbedrijven, vier pluimveebedrijven en drie vleeskalverhouderijen.
Het aanbod is er wel. Terwijl er dit jaar slechts drie varkenshouderijen wisselden van eigenaar, stonden er twaalf te koop aangeboden. In totaal kwamen er in 2024 tot nu toe 20 nieuwe intensieve veehouderijen op de markt. Dit brengt het actuele aanbod op 42. De verkoopbaarheid van intensieve veehouderijen ramen NVM-makelaars op een lage 5,9 vanwege de opkoopregelingen die de sector hard treffen.
Toch zijn er grotere varkens- en pluimveebedrijven die uitbreiding zoeken, met de juiste vergunningen en buiten Natura 2000-gebieden. Naast stoppersregelingen leiden schaalvergroting, stijgende kosten en gebrek aan opvolgers tot minder bedrijven. Sinds 2010 is het aantal varkenshouderijen meer dan gehalveerd, terwijl het totale aantal varkens slechts met 12 procent is afgenomen. Het aantal vleeskalveren- en pluimveebedrijven is in dezelfde periode met ongeveer 30 procent gedaald