Minister komt weer geld tekort voor eco-regeling, maar komt gelijk met oplossing

Tot en met 17 mei van dit jaar zijn er in totaal 53.841 gecombineerde opgaves ingevuld. Dat is twee procent minder dan vorig jaar. 44.147 boeren hebben zich gemeld voor het GLB. Dat is vergelijkbaar met 2023.

Door het grote enthousiasme onder boeren, is er net als vorig jaar een tekort van 50 miljoen ontstaan. Door een aangenomen amendement van André Flach (SGP) is dit bedrag op de LNV-begroting van 2024 al gereserveerd. De dekking daarvoor komt uit het voormalige Transitiefonds. Omdat er mogelijk sprake is van staatssteun, zal de Europese Commissie zich eerst buigen over de stap. 'Ik heb echter goede hoop op een bevredigende uitkomst', meldt Adema in een Kamerbrief.

De nieuwe coalitie schrapt het Transitiefonds. Dit heeft geen invloed op de uitbetaling aan het einde van het jaar, omdat het amendement van Flach is aangenomen, laat een woordvoerder van LNV desgevraagd weten.

Als de Europese Commissie akkoord gaat, dan komt het tarief voor de basispremie uit op circa 193 euro. Dit is twintig euro minder dan 2023, toen de basispremie 213,28 euro was.

Nieuwe eco-activiteiten toevoegen niet mogelijk

Verschillende boerenorganisaties hebben aan Adema gevraagd of het na 17 mei nog mogeljik is om aanpassingen te doen in de Gecombineerde Opgave door het natte voorjaar. Boeren konden daardoor later met hun eco-activiteiten beginnen of moesten hun bouwplannen nog aanpassen.

Dit is zelfs verplicht, schrijft Adema. 'Ik leef mee met alle boeren en tuinders die zijn getroffen door het natte voorjaar. Als er uiteindelijk wordt gekozen voor een ander gewas of als bepaalde activiteiten niet haalbaar blijken, dan moet dit in de Gecombineerde Opgave worden aangepast. Het is echter niet meer mogelijk om na 17 mei nog nieuwe eco-activiteiten toe te voegen. Ik begrijp dat dit belemmerend is voor boeren, maar vanwege de controleerbaarheid kan ik hier niet van afwijken. We hebben vorig jaar gezien dat uitstel van de opgave ook leidt tot uitstel van de betalingen en van duidelijkheid voor boeren over hun opgave van vorig jaar. Dat wil ik dit jaar voorkomen.'

Uitstel enkele eco-activiteiten

Voor de eco-activiteiten groene braak, grasland met kruiden, bufferstrook langs bouwland of blijvende teelt en bufferstrook langs grasland is de uiterste startdatum verplaatst naar 15 juli. Dit betekent dat er op die datum sprake moet zijn van zichtbare bodembedekking volgens de voorwaarden van de eco-activiteit. Adema: 'Op deze manier geef ik landbouwers de ruimte om ondanks de omstandigheden de eco-activiteiten uit te voeren en zo veel mogelijk van het oorspronkelijke doelbereik van de maatregelen te behalen. Dat is immers waarvoor de eco-regeling is bedoeld.'

Ook mocht een groenbemester tot 15 juni in plaats van 15 mei worden ingezaaid voor de verplichte minimale bodembedekking in de zomer (GLMC 6).

Proces beter verlopen

Al met al is het proces rond het invullen van de Gecombineerde Opgave dit jaar beter verlopen dan vorig jaar, blikt Adema terug. 'De nieuwe bufferstrokenkaart heeft geleid tot beduidend minder opmerkingen en de tijd die boeren en adviseurs nodig hadden om de Gecombineerde Opgave in te vullen was korter dan vorig jaar.' Ook zijn er geen grote ICT-problemen geweest.

Dat het invullen van de GO complex blijft, blijkt uit het aantal opgaves dat door adviseurs is gedaan. Dit aantal is dit jaar opnieuw gestegen en ligt op bijna vijftig procent. De minister wil samen met RVO kijken om het proces te verbeteren, zodat de meeste boeren dit zelf in kunnen vullen.

'Enorm trots'

Adema reageert in een persbericht op de Kamerbrief: „Ik ben enorm trots dat voor het tweede jaar enorm veel boeren deelnemen aan de eco-regeling. Het laat zien dat boeren echt gemotiveerd zijn om hun bedrijf verder te verduurzamen en de biodiversiteit te versterken. Dat succes heeft ook een keerzijde: het Europese GLB-budget is weer overschreden. Omdat ik wil voorkomen dat boeren onnodig lagere GLB-premies ontvangen, onderhoud ik nauw contact met Brussel om het tekort met 50 miljoen euro gereserveerd geld uit onze eigen begroting aan te vullen. Ik heb goede hoop dat de Europese Commissie daar goedkeuring voor zal geven. Ik vind het van groot belang dat boeren inkomensondersteuning ontvangen en maximaal worden gestimuleerd om verder te verduurzamen.”