Draagvlak voor transitie landelijk gebied Utrecht (UPLG) ontbreekt: ‘Diepgeworteld wantrouwen richting boeren’

Dit topartikel wordt u aangeboden door de redactie van Agraaf.

Eric Hadderingh, voorzitter van de gebiedscoöperatie Stichtse Vecht, maakt zich grote zorgen over het UPLG. „Alles ademt nog de hysterische bezorgdheid van het demissionaire kabinet. Inmiddels is er een meer nuchtere kijk op de cijfers en de natuur gekomen”, doelt hij op de nieuwe coalitie in Den Haag van PVV, BBB, NSC en VVD. „In onze ogen staat de natuur niet op omvallen, dat is technisch gezien ook helemaal niet mogelijk. Ook de kijk op het stikstofprobleem is aan het veranderen.”

Toch wil Utrecht doorgaan met de plannen in de hoogste versnelling, stelt Hadderingh. „Terwijl het nieuwe kabinet veel veranderingen wil gaan aanbrengen. Ook financieel is er veel onduidelijk. Hoe kan de boer nog een boterham blijven verdienen? De provincie heeft haar mond vol van een perspectief voor de landbouw, maar in alles ademt het UPLG ene diepgeworteld wantrouwen richting het boerenbedrijf. We zien totaal geen toekomstig verdienmodel, enkel een aantal mistige vergezichten doemen op."

Liefde en compassie

Heeft Utrecht alles al een keer doorgerekend samen met de boeren?, vraagt hij zich harop af. „Als er geen boeren meer zijn, moet iedere inwoner veel geld gaan neertellen voor onderhoud van de natuur. Een boerenbedrijf is geen spreadsheet waar naar hartenlust door de overheid in kan worden geschrapt. Achter een boerenbedrijf gaat een hele familie schuil. Zij zorgen al generaties lang voor ons land en het voedsel. Dat doen ze met veel liefde en compassie. Een boer is geen ecoterrorist en dierenbeul, terwijl ze wel regelmatig zo worden afgeschilderd.”

Hij maakt zich zorgen over de voedselzekerheid. „We mogen niet afhankelijk zijn van het buitenland, daar is iedereen het wel over eens. Op deze wijze maakt Utrecht het boeren wel heel ingewikkeld.”

Extensivering

Melkveehouder Adri Broekhuijse uit Wilnis stelt dat het UPLG niet voldoet ‘voor een goed leefbaar gebied’. „In het concept wordt regelmatig gesproken over extensivering van de melkveehouderij”, vertelt hij op het provinciehuis in Utrecht. „Dit is een mogelijkheid om stikstofreductie te realiseren, maar er zijn ook andere manieren om dit te doen. Denk hierbij aan de Lely Sphere. Deze machine haalt ammoniak uit de mest. Extensivering is geen verdienmodel voor de veehouder. Grond is het duurste productiemiddel van de veehouder. Wanneer hier geen extra inkomsten tegenover staan, dan is het onrealistisch. Welke grond kan hiervoor worden gebruikt? De groene ruimte is door natuurontwikkeling, urbanisatie en zonnevelden (zonnepanelen, red.) vol. We maken ons zorgen over die gronddruk.”

De voorzitter van een gebiedscoöperatie in de omgeving van Groot-Wilnis en Vinkeveen, die wel aangeeft in gesprek te willen blijven met de provincie over het UPLG, maakt zich ook zorgen over nieuwe natte natuur in het veenweidegebied vanwege extra methaanuitstoot bij een ander waterpeil en dierenwelzijn. „Natte natuur vergroot het leefgebied van de mug en de knut, dat kan zorgen voor meer ziektes zoals malaria en blauwtong.”

Top-down

Linda Versteeg, namens LTO Noord afdeling Gelderse Vallei en de Gebiedscoöperatie Het Binnenveld, heeft het gevoel dat er tijdens gesprekken over het UPLG wel wordt geluisterd, maar er vervolgens niks met de opmerkingen wordt gedaan. „We praten al tijden over hoe we er nu toch voor moeten zorgen dat we al die gestelde doelen, deels opgelegd, deels gecreëerd moeten behalen. Korter gezegd, hoe zorgen we ervoor dat al die boeren de benodigde aanpassingen gaan doen om dit te kunnen behalen. Wat ik dan steeds hoor is dat we vanuit Utrecht, en ook landelijk, een bottum-up benadering willen. Hoe kan het dan dat we hier met het UPLG juist bezig zijn met een top-down benadering?”, stelt de melkveehoudster uit Rhenen.

Volgens haar ligt er al een plan voor Het Binnenveld, een natuurgebied, die wel wordt ondersteund vanuit de boerensector. „Maar wil de provincie dit wel?”

Methaan

Peter van den Brink, voorzitter van LTO Zuidwest-Utrecht, maakt zich zorgen over strikte methaanuitstoot-normen in het UPLG. In het plan van de provincie is een norm van 5 ton voor de provincie Utrecht opgenomen „Dit is een zware aderlating voor het veenweidegebied in Utrecht”, stelt hij. „Het kan leiden tot het reduceren van de melkveehouderij van 50 procent. Waar is deze norm op gebaseerd? Er is geen beginpunt.”

Ook Agractie, andere LTO-afdelingen uit Utrecht en een lokale NAJK-afdeling kwamen met grote bezwaren tegen het UPLG. Het draagvlak voor de Utrechtse plannen lijkt daarmee gedaald tot ver onder nul. Het is nu aan de Utrechtse Provinciale Staten, waarvan verschillende Statenleden ook veel vragen stelden aan de insprekers, om de plannen van het Utrechts college al dan niet bij te stellen. Oppositiepartij BBB wil in ieder geval een 'pas op de plaats' als het aankomt op het UPLG, melden BBB-Statenleden Dimf Ghijsels-Kerkhoff en Kees van Vuuren.