Europees landbouwdebat LTO: 'Wat je zelf niet mag produceren, moet je ook niet willen importeren'

Esther de Snoo, hoofdredacteur van LTO-ledenblad Nieuwe Oogst, leidde het debat. Ieder debat werd ter inleiding voorafgegaan door een panel van agrarische specialisten die hun visie gaven op het te bespreken thema. Er werd gewerkt met drie thema’s: perspectief en Europese samenwerking, budget en milieu, en als laatste handel en geopolitiek. Een debat zonder grimmigheid, met de wil om boeren weer vertrouwen in de toekomst te geven.

Dat er perspectief moet komen voor boeren, daar zijn de partijen het wel over eens. Sander Smit van BBB sprak van realistische doelen in de vorm van evenwichtsbemesting en een duidelijk doel voor waterkwaliteit. Hij wil minder wensdenken, tekentafelwerkelijkheid en groene utopieën. Hij wil het vooral aan het vakmanschap van de boer overlaten, iets waar Bert-Jan Ruissen van SGP zich wel in kan vinden. Hij stelt het boerenerf weer centraal te stellen en dat Brussel goed moet kijken welke instrumenten een boer nodig heeft om de gevraagde resultaten te behalen.

Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) kwam regelmatig ter sprake. Ruissen (SGP) pleit voor een vereenvoudiging van de regels. Roel Jongeneel, wetenschapper bij WUR, sprak als inleider over de impact die een eventuele toetreding van Oekraïne kan hebben op de GLB-gelden. Hij wijst in dat geval op een toename van 25 procent landoppervlakte en tien miljoen boeren binnen de EU. „Dat gaat veel invloed hebben.”

Op die opmerking ging geen van de partijen in, maar wel op de natuurdoelen waar boeren voor ingezet dienen te worden. Willemien Koning (CDA) stelt dat de groen-blauwe diensten gesubsidieerd moeten blijven en er zelfs nog wel een schepje bovenop mag.

Beloning

Bart Millenaar (VVD) vindt ook dat er een fatsoenlijke beloning moet zijn voor de inspanningen voor natuurdoelen en hij vindt dat het GLB deze niet biedt. Veerle Smit (Volt) wil benadrukken dat er niet alleen naar Brussel gewezen wordt. „Wij zitten daar aan tafel en beslissen mee. We moeten dus ook naar onszelf kijken en niet alle schuld in Brussel leggen.”

Volgens haar wil Volt een regeneratieve landbouw die goed is voor natuur en milieu zonder de bodem uit te putten. Anja Hazekamp (Partij voor de Dieren) wil het liefst helemaal van het GLB af. Het hele model moet volgens haar volledig op de schop, omdat we nu een voedselmodel hebben dat niet past bij de draagkracht van de planeet.

Handelsverdragen

Ondernemer Peter van Dijk heeft een fruitbedrijf in Nederland, maar ook in Portugal. Hij ziet grote verschillen in regelgeving binnen de EU. „Als het gaat om de Kaderrichtlijn Water moet je in Nederland voldoen aan 142 parameters en in Portugal aan 5.”

LTO voorman Ger Koopmans roept naar aanleiding van dit voorbeeld de Nederlandse Europarlementariërs op om zo gauw ze in de smiezen krijgen dat Nederland extra regels wil, ze hun partijgenoten in Den Haag per direct terugfluiten.

Import

Hendri Nortier (D66) wil gelijke normen voor geïmporteerde producten. Millenaar (VVD) wil graag kijken naar een offensief belang binnen de handelsverdragen. Hij wijst op de pootgoedteelt die wereldwijd de productie van voedsel ondersteunt. Johanna Koffeman-Kramer (CU) wil geen handelsverdragen als er geen gelijk speelveld is. „Wat je zelf niet mag produceren, moet je ook niet willen importeren.” Als het om import gaat wil GroenLinks-PvdA alleen nog maar duurzame producten importeren. Op dit punt is er weinig verschil tussen de debatterende partijen.

Gewasbeschermingsmiddelen

De toelating van nieuwe gewasbeschermingsmiddelen moet volgens Koning van het CDA veel sneller, omdat middelen nodig blijven om onze voedselzekerheid te waarborgen. Innovaties zijn volgens haar hard nodig en dat vindt Bart Millenaar (VVD) ook. Hij wil zo spoedig mogelijk aan de slag met innovaties. Millenaar lag nog even in de clinch met Hazekamp (PvdD) over de inzet van zijn partij in Europa voor het blijvende gebruik van, al dan niet vervangende, gewasbeschermingsmiddelen.

De avond werd op ludieke wijze afgesloten door cabaretier Rob Scheepers die het debat vakkundig op de hak nam.