Vereniging start petitie tegen afplaggen in Krimpenerwaard: 'Ik ben bang voor beperkende maatregelen'

Dit topartikel wordt jou gratis aangeboden door de redactie van Agrio.

Met afplaggen wordt de bodem tot een bepaalde diepte afgegraven. Het doel daarvan is om zo min mogelijk fosfaat in de wortelzone achter te laten. Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard, waarin de gemeemte, het hoogheemraadschap en de provincie zitten, wil de maatregel in het gebied toepassen om daar nat schraalland en vochtig hooiland te realiseren. Deze nieuwe natuursoorten hebben een hoge grondwaterspiegel nodig en dit kan volgens de stuurgroep alleen worden bereikt met afplaggen.

De maatregel ligt gevoelig in de regio. Boeren en burgers zijn van mening dat door afplaggen bodemdaling ontstaat, dat bodemleven verdwijnt en dat kostbare landbouwgrond verloren gaat. Dit zou dan zeer negatieve gevolgen hebben voor de voedselvoorziening.

Nadelige gevolgen plaggen

DWLK is daarom op 26 april een petitie gestart met de oproep om af te zien van het afplaggen. Arie Boer, melkveehouder uit Berkenwoude (ZH) en één van de aanstichters van de petitie, legt uit waarom er van afplaggen afgezien moet worden: „Een eventueel alternatief is uitmijnen. Dit kan ook helpen bij de realisatie van de ‘zogenaamde’ nieuwe natuur en is daarnaast ook minder schadelijk voor het milieu. Bij afplaggen komt er namelijk veel meer CO2 en methaan vrij dan bij het uitmijnen en verschralen. Graven in het veen brengt daarnaast ook een enorme oxidatie teweeg.”

Volgens de stuurgroep is afplaggen de enige maatregel die kan helpen bij de realisatie van nieuwe natuur. Daarbij houdt het vast aan een tweejarig onderzoek van het Louis Bolk Instituut waaruit blijkt dat afplaggen de enige realistische optie is om nat schraalland te realiseren. Bij uitmijnen verzakt het fosfaatpeil wel aanzienlijk, maar is het volgens de onderzoekers de vraag of het juiste niveau bereikt wordt binnen een tijdsbestek van twaalf jaar.

Bedenkingen

Boer heeft de nodige bedenkingen bij het onderzoek. Hij haalt een passage aan: ‘De proef is in zijn experimentele vorm pas minder dan twee jaar geleden begonnen (mei 2020), terwijl voor de onderzoeksvragen eigenlijk wel langjarig onderzoek noodzakelijk is.’ Boer reageert: „Het is dus een beperkt onderzoek, wat nu wel als onderbouwing wordt misbruikt om door te gaan met afplaggen.”

Ook zet de melkveehouder twijfels bij of de realisatie van nat schraalland wel haalbaar is. In het onderzoek wordt dit aangegeven volgens hem: ‘Voor nat schraalland zal de grondwaterstand fors hoger moeten dan die in de huidige situatie is.' Boer: „Een fors hogere grondwaterstand heeft een heel negatief effect op de waterkwaliteit, omdat er veel meer fosfaat vrijkomt.”

Verder staat in het onderzoek: 'Vernatting van veraard veen leidt niet tot een basenrijke bodem, omdat de veraarding een onomkeerbaar proces is waardoor het adsorptiecomplex (voor kationen) van de bodem niet kan orden hersteld en omdat aanvoer van basenrijk maar voedselarm water in de Krimpenerwaard moeilijk te realiseren is.' Boer concludeert: „Waarom ga je een gebied inrichten met nat schraalland, terwijl je weet dat het niet stand houdt. Ik snap het niet.”

Ondertekenaars

De petitie staat nog tot half mei open. Op maandagochtend 6 mei waren er ruim 960 ondertekenaars. Op de site van de petitie is te zien dat deze door heel veel provinciegenoten is ingevuld. Iedereen kan ook ondertekenen. Was het niet sterker geweest om de petitie puur op de regio te richten? „Ja, enigszins wel. Maar als ik kijk naar de reacties, dan zie ik dat de massa uit de streek komt.”

De petitie heeft ook een breder doel dan alleen het afplaggen in de Krimpenerwaard tegenhouden, legt Boer uit. „Het afplaggen speelt in het hele Groene Hart. Met alle media-aandacht tegen de maatregel willen we de politiek aan het denken zetten.”

Invloed op bedrijfsvoering

Verder is er ook de vrees bij Boer voor externe maatregelen. „Ik ben bang dat de overheid beperkende maatregelen op gaat leggen aan boeren die met hun bedrijf en/of percelen in de buurt van de nieuwe natuur zitten. De gemeente en provincie geven aan dat er geen sprake is van externe werking, maar ik ben er toch wel bang voor. De habitat nat schraalland heeft bij de recente herziening van de Kritische Depositie Waarde (KDW) een veel lagere KDW gekregen en is dus volgens het rekenmodel veel stikstofgevoeliger. Het gevaar bestaat dat dit in de toekomst echt invloed gaat hebben op onze bedrijfsvoering.”

Boer neemt het de verantwoordelijke overheden kwalijk dat door de realisatie van nat schraalland en vochtig hooiland met een lage KDW, en dus strengere stikstofwetgeving, nieuw gevaar wordt gecreëerd voor de omliggende veehouderij in het Groene Hart. „En dat terwijl de overheid van de gedane toezeggingen aan PAS-melders, interimmers en dergelijke nog bijna niets is nagekomen.”

Klik hier om naar de petitie te gaan

De redactie van Agraaf heeft de stuurgroep ook om een reactie gevraagd. Deze verschijnt binnenkort op Agraaf.nl.